перагаці́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; зак., што.
1. Зрабіць гаць упоперак чаго‑н. Перагаціць рачулку.
2. Загаціць усё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тахці́ць, ‑хчу, ‑хціш, ‑хціць; незак.
Абл. Гаціць, пракладваць дарогу праз балоцістае месца. Паноў — хоць грэблі тахці імі. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узбагаці́ць, -гачу́, -гаці́ш, -гаці́ць; -гаці́м, -гаціце́, -гаця́ць; -га́чаны; зак., каго-што.
1. Зрабіць багатым, заможным.
2. перан. Зрабіць больш багатым, разнастайным па саставе, змесце і пад.
У. сваю памяць.
|| незак. узбагача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. узбагачэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Таймава́ць ’супакойваць, стрымліваць’ (Сцяшк. Сл.), часцей утаймава́ць, гл. З польск. tamować ’рабіць запруду, гаціць’, перан. ’суцішаць’, гл. тамаваць, тама.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ага́та ’прызба’ (Сцяшк.), ’уцяпленне хаты на зіму’ (Сцяшк. МГ), агачыць ’закідаць прызбу’ (Сцяшк.), ’уцяпліць хату на зіму’ (Сцяшк. МГ) да гаць, гаціць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абагаці́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; зак., што.
Спец. Палепшыць якасць чаго‑н., зрабіць багацейшым яго змест, уносячы ці выдаляючы пэўнае рэчыва, састаў і пад. Абагаціць руду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абагаці́ць, -гачу́, -гаці́ш, -гаці́ць; -гаці́м, -гаціце́, -гаця́ць; -га́чаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць багатым, багацейшым.
А. народ.
А. мову.
2. што. Палепшыць якасць, павысіць каштоўнасць чаго-н., уносячы ці выдаляючы пэўнае рэчыва і пад. (спец.).
А. руду.
А. глебу.
|| незак. абагача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. абагачэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нагаці́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; зак.
1. чаго. Улажыць у грэблю, гаць вялікую колькасць чаго‑н.
2. што і чаго. Пакрыць грэбляй што‑н. ці вялікую колькасць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мільгаце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -гаці́ць; незак.
1. Свяціць няроўным, перарывістым святлом; іскрыцца.
У далечыні мільгацелі агеньчыкі.
2. З’яўляцца ў полі зроку і знікаць, праносіцца перад вачыма.
Мільгацяць пералескі і нівы спелай збажыны.
3. перан. Хутка праносіцца ў памяці.
Думкі мільгацелі ў галаве.
|| наз. мільгаце́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бразгаце́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; ‑ганіце; незак.
Тое, што і бразгатаць. Трук таўкачоў глуха аддаваўся па хаце, і пасля кожнага ўдару штось бразгацела на паліцы, дзе стаялі міскі з лыжкамі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)