царава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.
1. Тое, што і царстваваць.
2. перан. Вылучацца сярод падобных да сябе якімі-н. якасцямі; першынстваваць дзе-н., сярод каго-, чаго-н.
|| наз. царава́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прахо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць.
Незак. да прайсці.
•••
Праходзіць чырвонай ніткай (ніццю) — вылучацца, падкрэслівацца ў якасці галоўнай ідэі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ірдзе́ць і (пасля галосных) рдзець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзе́е; незак.
Рэзка вылучацца (пра што-н. чырвонае), чырванець; быць ярка-чырвоным ад чаго-н.
Ірдзеюць сцягі.
Неба ірдзее.
|| наз. ірдзе́нне і (пасля галосных) рдзе́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
страка́цець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; незак.
1. Вылучацца сваёй стракатасцю; пярэсціцца.
Удалечыні стракацее асенні лес.
2. чым або ад чаго. Быць стракатым ад чаго-н.
Луг стракацеў рамонкамі і смолкай.
2. Станавіцца стракатым.
Вуліца стракацела сцягамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
отлича́ться
1. (выделяться из числа других) вылуча́цца;
2. (быть непохожим на других) адро́знівацца;
3. (характеризоваться) вызнача́цца, адзнача́цца, характарызава́цца;
4. страд. адро́знівацца, распазнава́цца; вылуча́цца, адзнача́цца; см. отлича́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жаўце́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Станавіцца жоўтым.
Лісце жаўцее.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вылучацца сваім жоўтым колерам.
Каля лесу жаўцелі аўсы.
|| зак. зжаўце́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 1 знач.) і пажаўце́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адцяня́цца, ‑яецца; незак.
1. Вылучацца, станавіцца больш прыкметным, акрэсленым. У ружовасці снегу адцяняюцца [адбіткі] конскіх падкоў. Бядуля.
2. Зал. да адцяняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Напразэ́нці ’наперадзе’: Мы напразэнцʼи удвох стайали, нас першых пазвалʼи (Сцяшк. Сл.). Відаць, запазычанне з польскай, аднак дакладвай крыніцы не выяўлена; параўн. prezentować się, адно са значэнняў якога ’выстаўляцца, вылучацца, дэманстраваць сябе’, што да prezencja, prezenta ’прадстаўленне, пастава’ (з лац. praesentia).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
буйні́цца, ‑ніцца; незак.
Разм. Прыцягваць увагу, вылучацца сваёй буйнасцю. На маладых аксамітных ўсходах палёў, на прыдарожнай траве, на лісці кустоў, нібы брыльянты, буйніліся багатыя росы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цьмець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак. (разм.).
1. Цьмяна гарэць.
Узямлянцы цьмела газоўка.
2. Станавіцца цьмяным, цямнейшым.
Пад раніцу зоркі цьмеюць.
3. перан. Станавіцца нязначным, менш выразным.
Перажытае ўсё больш цьмела, забывалася.
4. Вылучацца сваім цьмяным колерам; цямнецца.
За вёскай на ўзгорку слаба цьмеў лясок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)