магістра́ль, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Галоўная лінія ў сістэме якой-н. камунікацыі (чыгуначнай, электрычнай, тэлеграфнай і інш.).
Чыгуначная м.
Водная м.
2. Цэнтральная шырокая і прамая вуліца горада.
Галоўная м.
|| прым. магістра́льны, -ая, -ае.
М. напрамак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
яхт-клу́б, ‑а, м.
Спартыўная арганізацыя, якая займаецца водным, пераважна парусным спортам. // Водная станцыя такой арганізацыі, а таксама памяшканне, дзе знаходзіцца такая арганізацыя. А побач — замак Пятра Першага, яхт-клуб. Новікаў.
[Ад англ. jacht-club.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́ска, ‑і, ДМ расцы, ж.
Дробная водная расліна сямейства раскавых, якая, дзякуючы інтэнсіўнаму вегетатыўнаму размнажэнню, хутка зацягвае паверхню стаячых прэсных вод. У канавах, якія пазарасталі асакою, блішчала зацягнутая зеленаватаю раскай вада. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жа́бнік 1, ‑а, м.
Пасудзіна для захоўвання жаб (у навуковых кабінетах, лабараторыях).
жа́бнік 2, ‑у, м.
Шматгадовая водная свабодна плаваючая расліна сямейства жабнікавых з ніцепадобным сцяблом і доўгачаранковым сэрцападобным лісцем (расце ў азёрах, сажалках).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ная́да, -ы, ДМ -дзе, ж.
1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі: німфа рэк і ручаёў.
2. Аднагадовая водная травяністая расліна сямейства наядавых, якая мае тонкае разгалінаванае сцябло і малапрыкметныя адзіночныя кветкі.
3. Лічынка страказы (а таксама аўсяніка, вяснянкі), якая жыве ў вадаёмах.
|| прым. ная́давы, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
плывуне́ц, ‑нца і ‑нцу, м.
1. ‑нца. Жук, які жыве ў стаячай або павольна цякучай прэснай вадзе.
2. ‑нцу. Водная расліна з шарыкападобнымі пухіркамі на лісцях, якія служаць для вылоўлівання і пераварвання дробных жывёлін планктону.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мо́ра, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Частка акіяна: вялікая водная прастора з гаркаватасалёнай вадой, больш-менш адасобленая сушай або падводнымі падняццямі.
Чорнае м.
2. перан., каго-чаго. Вялікая колькасць, мноства каго-, чаго-н.
М. людзей.
М. слёз.
|| прым. марскі́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
М. флот.
○
Марская хвароба — хваравіты стан, выкліканы гайданкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Разу́ха, разу́шка ’асака’ (Сл. ПЗБ, Юрч.), рэзу́ха ’тс’ (ТС), разу́чы ’калючы (пра траву)’ (рагач., Сл. ПЗБ), укр. різу́ха ’водная расліна Najas L.’ польск. rzeżucha ’асака, Carex L.’ Ад рэ́заць (гл.), параўн. Брукнер, 475–476.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Магістра́ль ’галоўная чыгуначная, водная, паветраная і інш. лінія шляхоў зносін’ (ТСБМ), ’асфальтавая дарога’ (Інстр. I). Запазычана праз рус. мову з ням. Magistrale < лац. magistrālis ’галоўны’ (Фасмер, 2, 555). Не выключана магчымасць запазычання і з польск. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неагля́дны, ‑ая, ‑ае.
Неабсяжны, неабдымным бязмежны. Неаглядная водная прастора іскрылася на сонцы. Маўр. Я люблю гэтыя прасторы, люблю неаглядныя ружова-сінія далі іх, поўныя жыцця, .. разнастайнасці тонаў зямлі і неба. Колас. І ўстае ў дзіцячых марах Неаглядная Радзіма. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)