рубе́ль¹, -бля́, мн. -блі́, -блёў, м.

Асноўная грашовая адзінка ў Расіі і Беларусі, роўная 100 капейкам, а таксама грашовы знак і манета такой вартасці.

Заплаціць за рэч пяцьдзясят рублёў.

|| памянш. рубялёк, -лька́, мн. -лькі́, -лько́ў, м. (разм.).

|| прым. рублёвы, -ая, -ае.

Рублёвая зона.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гро́шы, -ай, Д граша́м, Т граша́мі і грашы́ма, М граша́х.

1. Металічныя або папяровыя знакі, якія служаць мерай вартасці пры куплі-продажы.

Дробныя г.

Размяніць г.

2. Сродкі, капітал.

Вялікія г.

○

Кішэнныя грошы — грошы на дробныя расходы.

|| памянш. гро́шыкі, -аў, мн.

|| прым. грашо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адме́тнасць, ‑і, ж.

Якасць адметнага; характэрнасць. У гэтым лісце [Багдановіча], асабліва ў яго канцоўцы, сапраўды добра вызначаны асноўныя вартасці паэтычнай адметнасці Купалы. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альпа́ры,

Спец.

1. прысл. Па намінальнай цане (пра курс каштоўных папер). Плаціць альпары.

2. нескл., н. Роўнасць біржавай і намінальнай вартасці каштоўнай паперы.

[Іт. al pari — нароўні.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шы́лінг, ‑а, м.

1. Англійская манета, роўная 1/20 фунта стэрлінгаў; грашовая адзінка адпаведнай вартасці.

2. Грашовая адзінка Аўстрыі, роўная 100 аўстрыйскім грошам.

[Англ. shilling.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абліга́цыя, ‑і, ж.

Каштоўная папера, якая дае яе трымальніку даход у выглядзе выйгрышу або працэнтаў ад яе намінальнай вартасці. Аблігацыі дзяржаўнай пазыкі. Выйграць па аблігацыі.

[Ад лац. obligatio — абавязацельства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чырво́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.

1. Назва замежных залатых манет (дукатаў, цэхінаў) у дапятроўскай Расіі.

2. Найменне рускіх залатых манет 3-рублёвай і 5-рублёвай вартасці ў 18—19 стст.

3. 3 1922 г. да 1947 г.: грашовы крэдытны білет у 10 рублёў.

|| прым. чырво́нцавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мара́льны, -ая, -ае.

1. гл. мараль.

2. Які адпавядае правілам маралі, якому ўласціва высокая мараль.

М. ўчынак.

М. абавязак.

3. Звязаны з унутранымі, душэўнымі перажываннямі.

Маральная падтрымка.

Высокі м. дух.

○

Маральны знос — змяншэнне вартасці абсталявання, машын, што знаходзяцца ў эксплуатацыі, незалежна ад змянення іх фізічнай прыдатнасці.

|| наз. мара́льнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абмяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -ме́нены; зак., каго-што.

1. Аддаць адно што-н. і атрымаць замест яго другое такой жа ці інш. вартасці.

А. кніжку ў бібліятэцы.

2. Памылкова ці наўмысна ўзяць чужую рэч замест сваёй.

У гардэробе абмянялі паліто.

|| незак. абме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абме́н, -у, м.

|| прым. абме́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

макулату́ра, ‑ы, ж., зб.

1. Друкарскі брак — невыразна надрукаваныя, запэцканыя лісты. // Непрыгодная папера, кнігі, прызначаныя для перапрацоўкі на папяровых фабрыках.

2. перан. Бяздарныя, не маючыя ніякай вартасці літаратурныя творы.

[Ням. Makulatur ад лац. maculare — пэцкаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)