мадуля́тар, ‑а, м.

Спец. Прыстасаванне, пры дапамозе якога ажыццяўляецца працэс мадуляцыі ваганняў (у радыёперадатчыках, кіназдымачных апаратах і пад.).

[Лац. modulator — які захоўвае рытм.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́ветрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Разбурыць пад уздзеяннем ветру, пад уплывам атмасферных ваганняў.

Вецер выветрыў торф.

2. Прымусіць што-н. знікнуць праветрываннем або пад уздзеяннем ветру.

В. смурод.

|| незак. выве́трываць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выве́трыванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́ветрыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -рыцца; зак.

1. Разбурыцца пад уплывам атмасферных ваганняў (пра горныя пароды).

2. Знікнуць пад уздзеяннем свежага паветра або ветру.

Чад выветрыўся.

В. з памяці (перан.).

|| незак. выве́трывацца, -аецца.

|| наз. выве́трыванне, -я, н.

В. горных парод.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ХВАЛЯМÉР, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У радыётэхніцы: прыбор для вымярэння даўжыні элекграмагнітных хваль або частаты электрамагнітных ваганняў.

2. У марской справе: прыбор для вызначэння вышыні, даўжыні і перыяду, а таксама хуткасці і напрамку распаўсюджання марскіх хваль.

|| прым. хвалямéрны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэтэ́ктар, ‑а, м.

1. Прыстасаванне ў радыёпрыёмніку для пераўтварэння ваганняў высокай частаты ў ваганні нізкай (гукавой) частаты.

2. Разм. Тое, што і дэтэктарны прыёмнік.

[Ад лац. detector.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фла́тэр, ‑у, м.

Спец. Спалучэнне выгінальных і круцільных ваганняў у крылах і іншых элементах канструкцыі самалёта, што прыводзяць да разбурэння самалёта. Барацьба з флатэрам крыла самалёта.

[Англ. flutter.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыётэ́хніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

1. Галіна тэхнікі, якая займаецца пытаннямі практычнага прымянення электрамагнітных ваганняў высокай частаты.

2. Навука аб электрамагнітных ваганнях высокай частаты. Тэарэтычная радыётэхніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэ́мпфер, ‑а, м.

1. Прыстасаванне для гашэння механічных ваганняў, якія ўзнікаюць у машынах і прыборах у час работы.

2. Прыстасаванне для спынення хістанні струн у мнагаструнных музычных інструментах.

[Ням. Dämpfer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часто́тны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да частаты (у 2 знач.), да частотнасці. Частотная характарыстыка.

2. Заснаваны на выкарыстанні змен частаты ваганняў. Частотнае рэле. Частотны дэтэктар.

•••

Частотны слоўнік гл. слоўнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэтэ́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыстасаванне ў радыёпрыёмніку для пераўтварэння ваганняў высокай частаты ў ваганні нізкай частаты.

2. Прылада для выяўлення радыеактыўнага ці цеплавога выпраменьвання.

Д. ядзерных выпраменьванняў.

○

Дэтэктар хлусні — спецыяльнае прыстасаванне для запісу фізіялагічных паказчыкаў таго, каго дапытваюць, або падвыпрабавальнага.

|| прым. дэтэ́ктарны, -ая, -ае.

○

Дэтэктарны прыёмнік — найпрасцейшы радыёпрыёмнік, у якім прынятыя сігналы пераўтвараюцца ў гукавыя пры дапамозе крышталічнага дэтэктара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)