берегово́й берагавы́;

берегово́й ве́тер берагавы́ ве́цер;

берегова́я артилле́рия воен. берагава́я артыле́рыя;

берегова́я ла́сточка берагава́я ла́стаўка, беража́нка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дуэ́ль, ‑і, ж.

1. Паядынак з выкарыстаннем зброі паміж дзвюма асобамі на зараней вызначаных умовах. Выклікаць на дуэль. Дуэль на шпагах.

2. перан. Змаганне двух якіх‑н. бакоў. Бесперастанку біла іх артылерыя, ведучы дуэль з нашай. Шамякін.

[Фр. duel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оса́дный воен. абло́гавы, аса́дны;

оса́дное положе́ние стан абло́гі;

на оса́дном положе́нии у ста́не абло́гі;

оса́дная артилле́рия аса́дная артыле́рыя.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэакты́ўны¹, -ая, -ае (спец.).

1. гл. рэактывы.

2. Які мае адносіны да ўтварэння такога руху, пры якім на цела, што рухаецца, дзейнічае сіла выцякаючага з яго струменя газу, пары, накіраваная ў бок, супрацьлеглы руху.

Р. рух.

Р. рухавік.

Р. самалёт (з рэактыўным рухавіком). Рэактыўная артылерыя.

3. Здольны рэагаваць на знешнія ўздзеянні, які наступае пад уплывам знешніх уздзеянняў.

Р. стан (расстройства псіхічнай дзейнасці, выкліканае эмацыянальным узрушэннем).

|| наз. рэакты́ўнасць, -і, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узмацні́ць сов., в разн. знач. уси́лить;

у. гук — уси́лить звук;

артыле́рыя ўзмацні́ла аго́нь — артилле́рия уси́лила ого́нь;

у. выхава́ўчую рабо́ту — уси́лить воспита́тельную рабо́ту

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Снара́д ‘гарматны боепрыпас’ (ТСБМ), ‘ступка з таўкачом’ (Сцяшк. Сл.), знара́д ‘гарматны набой’ (Некр. і Байк.). Ст.-рус. снарядъ сустракаецца ў перадачы слоў гетмана Хадкевіча ў 1615 г.: велѣлъ ис снаряду палит, што можа сведчыць пра наяўнасць слова ў спецыфічным значэнні ‘гармата’ ў старабеларускі перыяд, у той час, як у рускіх помніках шырока ўжывалася нарядъ ‘артылерыя’ (Адзінцоў, Этимология–1981, 89–90). У сучаснай літаратурнай мове, хутчэй за ўсё, запазычана з рус. снаряд. Гл. Трубачоў, Дополн., 3, 697; ЕСУМ, 5, 333. Гл. нарад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вайна́ ж., прям., перен. война́;

Вялі́кая Айчы́нная в. — Вели́кая Оте́чественная война́;

сусве́тная в. — мирова́я война́;

○ грамадзя́нская в. — гражда́нская война́;

рэ́йкавая в. — ре́льсовая война́;

◊ артыле́рыя — бог вайны́ — артилле́рия — бог войны́;

развяза́ць вайну́ — развяза́ть войну́;

хало́дная в. — холо́дная война́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

палявы́ в разн. знач. полево́й;

~вы́я рабо́ты — полевы́е рабо́ты;

~ва́я артыле́рыя — полева́я артилле́рия;

~ва́я пра́ктыка — полева́я пра́ктика;

~ва́я даро́га — полева́я доро́га;

○ ~ва́я по́шта — полева́я по́чта;

п. шпіта́ль — полево́й го́спиталь;

~ва́я су́мка — воен. полева́я су́мка;

п. шпат — мин. полево́й шпат

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́нный

1. прил. ко́нны;

ко́нный двор ко́нны двор;

ко́нная а́рмия ко́нная а́рмія;

ко́нная артилле́рия ко́нная артыле́рыя;

ко́нная тя́га ко́нная ця́га;

ко́нный приво́д ко́нны прыво́д (мане́ж);

ко́нный заво́д ко́нны заво́д;

ко́нный спорт ко́нны спорт;

2. сущ. ко́нны, -ннага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

го́рны ​1, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да гары (у 1 знач.). Горны ланцуг. Горнае паветра. // Які знаходзіцца ў гарах. Горнае паселішча. Горныя лугі. □ Стала так ціха, што здавалася — ручай грыміць, як горны вадапад. Самуйлёнак. // Гарысты; пакрыты гарамі. Горная краіна. // Прызначаны для выкарыстання ў гарах. Горная артылерыя. Горныя лыжы.

2. Які здабываецца з зямных нетраў. Горныя руды.

3. Які мае адносіны да распрацоўкі зямных нетраў. Горны інжынер. Горны камбайн.

•••

Горная хвароба гл. хвароба.

Горны баран гл. баран (у 2 знач.).

Горны хрусталь гл. хрусталь.

Горны лён гл. лён.

го́рны ​2, ‑ая, ‑ае.

Разм. Поўны горычы, гора; гаротны. І маёр штораз прыгорне Да грудзей сваіх малую: — Не журыся, сум твой горны Я душой таксама чую. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)