браце́нік, ‑а, м.
Абл. Дваюрадны брат (рэдка — родны). На двор да Якава з’язджаецца сваяцтва з далёкіх вёсак: дзядзькі, цёткі, браценікі, ля вазоў стаяць, кураць, гутараць. Галавач. У нядобры час даведаўся герой наш [Іван], што браценік яго родны, адпушчаны з войска, падпусціў яму канкурэнцыю. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брызе́нт, ‑у, М ‑нце, м.
Грубая непрамакальная парусіна. Толя сядзіць на носе чайкі і на ўзбраенні яго — доўгі, лёгенькі шост і «іжаўка» дзядзькі Антося, якая ляжыць на брызенце плашч-палаткі. Брыль. Усцяж па шашы, што вяла на Оршу, стаялі аўтамашыны, прыкрытыя брызентам. Шчарбатаў.
[Ад гал. presenning.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
буса́к, ‑а, м.
Доўгі шост з металічным вастрыём і крукам на канцы; багор. Плытнік, стоячы ў галаве плыта, заганяў у калоду бусак і моцна трымаў, налёгшы на яго ўсім целам. Колас. Відаць было, як людзі расцягвалі бусакамі бярвенне агнём ахопленых хат. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́тум, ‑у, м.
Рашэнне, прынятае галасаваннем.
•••
Вотум давер’я (недавер’я) — рашэнне парламента, якое адабрае або не адабрае дзейнасць урада або асобных яго членаў.
Плюральны вотум — у заканадаўстве некаторых буржуазных краін — права выбаршчыка карыстацца некалькімі галасамі ў залежнасці ад маёмаснага, адукацыйнага і пад. цэнза.
[Лац. votum — жаданне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камбіна́тар, ‑а, м.
Разм. Спрытны дзядок, які дасягае мэты шляхам лоўкіх аперацый, хітрыкаў, камбінацый. Гэты круцель і камбінатар быў на першы погляд чалавек прыемны, умеў адгаварыцца, і яго не вельмі чапалі. Чарнышэвіч. — Завадатар гэтай шайкі, мусіць, вопытны камбінатар і мае шырокія сувязі. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаўптва́хта, ‑ы, ДМ ‑хце, ж.
1. Памяшканне для трымання пад арыштам ваеннаслужачых. Пасадзіць на гаўптвахту. □ Палкоўнік загадаў зняць пікет і адправіць яго ў поўным складзе на гаўптвахту. Мікуліч.
2. Уст. Галоўны каравул у крэпасці, горадзе; каравульнае памяшканне з пляцоўкай для вывядзення каравула.
[Ням. Hauptwache.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаю́чы, ‑ая, ‑ае.
Карысны для здароўя; здольны вылечваць хваробу, садзейнічаць аздараўленню. Гаючае паветра. Гаючая трава. □ Ад гутаркі з Якавам у Андрэя быў такі душэўны стан, што як быццам яго напаіў хто гаючай вадой, якая так і разыходзілася цеплынёй па ўсім целе. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глу́ха,
1. Прысл. да глухі (у 2, 3 знач.).
2. безас. у знач. вык. Ціха, бясшумна. Глуха ў полі. Нішто не хвалюе. А. Александровіч.
3. прысл. Шчыльна, наглуха. З нізкага берага дно акіяна вачам не даступна, — Глуха ўкрыла яго сіняя цемень вады. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грузі́ць, гружу, грузіш, грузіць; незак., каго-што.
1. Напаўняць што‑н. грузам (у 2 знач.); нагружаць. Грузіць баржы. □ Партызаны фарбавалі судна, грузілі яго дрывамі. Лынькоў.
2. Складваць, змяшчаць груз куды‑н. Грузіць мяхі на воз. □ Механізатары нешта грузілі ў кузаў самазвала. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́ля, ‑і і гу́ла, ‑ы, ж.
Абл. Гуз, жаўлак. — Ты чаму гэта не сказаў, што пчала ўджаліла цябе ў лоб? Я адразу знайшоў бы дзьмухавец і яго сокам памагаў бы ранку. Нічога б не было, а то, бач, якая гуля вырасла! Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)