радзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
Паведаміць (паведамляць) па радыё. Кожныя тры гадзіны метэаролагі радзіруюць у эфір пра стан надвор’я ў розных раёнах Беларусі. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уразла́д, прысл.
Разм. Не ладзячы між сабою. Жыць уразлад. // Нязладжана, бязладна. Спяваць уразлад. □ Скрозь густоту зараснікаў убачыла тры пары ног, што ступалі ўразлад, як папала. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шэсць, шасці, Т шасцю, ліч. кольк.
Лік і лічба 6. Шэсць падзяліць на тры. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 6. Лясной дарогай Міця прайшоў вёрст шэсць. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́еденный в разн. знач. вы́едзены, мног. павыяда́ны;
◊
не сто́ит вы́еденного яйца́ погов. тры гро́шы не варт (не ва́рта), не варт вы́едзенага яйца́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Трыме́стр ‘частка навучальнага года працягласцю ў тры месяцы’ (ТСБМ). Праз польскую мову (trymestr) з заходнееўрапейскіх моў, у якіх узыходзіць да лац. trime(n)stris ‘трохмесячны’ < tres + mensis (SWO, 1980, 780; Дварэцкі, 786).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трыёдзь ‘хрысціянская богаслужэбная кніга, у якой змешчаны трохпесенныя каноны’ (ТСБМ), ст.-бел. треодь, триодь (1494 г., ГСБМ), стараж.-рус. триодь (з 1200 г.). З с.-грэч. τριώδιον ‘тры песні’ (Фасмер, 4, 103).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патамі́цца, ‑томіцца; ‑томімся, ‑томіцеся, ‑томяцца; зак.
Стаміцца — пра ўсіх, многіх. — Ой, дзевачкі! — крыкнула Рая. — Патанцуем лезгінку. — А музыка? — паважна сказала Насцечка. — А мы самі выспеўваць будзем. — Так вы патоміцеся, гэта цяжка так, — сказаў дзед. Чорны. Ужо Мікола быў тры разы па Сымоне і тры разы пад Сымонам, а бой усё ідзе. Патаміліся яны, як пеўні. Колас. Канцэрт пачаўся чамусьці пазней, чым намячалася, дзеці ад чакання патаміліся. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Слой, пласт; складка чаго‑н. Вострымі кравецкімі ножнамі я лёгка выразаў дзве столкі лямцу па велічыні гатовай падкладкі. Якімовіч. Строгія столкі заслоны ўзвіліся. Глебка. / у вобразным ужыв. Туману распаўзліся столкі ад хат у поле, на загон. Дубоўка.
•••
У адну столку (у дзве, тры і г. д. столкі) — у адзін (два, тры і г. д.) разы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уваткну́ць, уваткну, уваткнеш, уваткне; уваткнём, уваткняце; пр. уваткнуў, ‑ткнула; зак., што.
Тое, што і уткнуць у (1, 2 знач.). Дома, у сенцах старое хаты,.. маці ўваткнула свой серп у шчыліну над вушаком. Брыль. [Грышка] пачаў .. [начлежнікам] падпяваць, уваткyуўшы твар у каўнер кажуха. Чарот.
•••
Уваткнуць свае тры грошы — тое, што і уткнуць свае тры грошы (гл. уткнуць).
Уваткнуць свой нос (язык) — тое, што і уткнуць свой нос (язык) (гл. уткнуць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нядрэ́нны, ‑ая, ‑ае.
Даволі добры. [Полаг:] — Тры старшыні змяніліся [у калгасе] пасля вайны. Двое з іх і нядрэнныя людзі былі. Шамякін. [Русаковіч:] — Яна [канструкцыя] нядрэнная, але яе можна зрабіць яшчэ лепшай. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)