Verbum

узбро́іцца, -о́юся, -о́ішся, -о́іцца; зак.

1. Запасціся сродкамі для вядзення вайны, бою (зброяй, тэхнікай і пад.).

У. да зубоў.

2. перан., чым. Запасціся сродкамі для якой-н. дзейнасці.

У. новай тэорыяй.

|| незак. узбро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. узбрае́нне, -я, н.

улада́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто валодае чым-н., гаспадар чаго-н.

У. маёнтка.

2. Той, хто карыстаецца неабмежаванай вярхоўнай уладай, каму ўсе падначальваюцца.

У. дзяржавы.

У. дум (перан.).

|| ж. улада́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

умяша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., у што.

1. што і чаго. Мяшаючы, дабавіць.

У. пшанічнай мукі ў жытнюю.

2. перан., каго (што). Прымусіць супраць волі ўдзельнічаць у чым-н.

У. каго-н. у брудную справу.

|| незак. уме́шваць, -аю, -аеш, -ае.

ушы́цца², -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца; зак., у што (разм.).

1. З цяжкасцю пранікнуць куды-н.; залезці, схавацца ў чым-н.

У. ў натоўп.

У. ў салому.

2. перан. Сканцэнтраваць увагу на чым-н.

У. ў паперы.

|| незак. ушыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

фабрыка́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Уладальнік фабрыкі.

2. перан. Той, хто фабрыкуе (у 2 знач.) што-н. (неадабр.).

Фабрыканты няпраўды.

|| ж. фабрыка́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (разм.).

|| прым. фабрыка́нцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

фанфа́ра, -ы, мн. -ы, -фа́р, ж.

1. Медны духавы музычны інструмент, які мае выгляд падоўжанай трубы.

Пад гукі фанфар (таксама перан.: вельмі ўрачыста).

2. Музычная фраза, кароткі сігнал урачыстага характару, які выконваецца на такім інструменце.

Загучалі фанфары.

|| прым. фанфа́рны, -ая, -ае.

фрукт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Ядомы плод якога-н. дрэва або куста (звычайна садовага).

2. перан. Чалавек, ад якога можна чакаць усякіх непрыемнасцей; тып, суб’ект (разм., пагард.).

|| прым. фрукто́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Ф. сад.

хіб, хі́ба, мн. хібы́, -о́ў, м.

1. Пярэдняя частка хрыбта свінні.

Самае тоўстае сала ў свінні на хібе.

2. Шчацінне на хрыбце.

3. Спінны плаўнік у рыбы.

4. перан. Верхні край, грэбень чаго-н.

Х. страхі.

Х. хвалі.

Х. пракоса.

цёпла, прысл., у знач. вык.

1. Пра цёплае надвор’е; цеплыню ў памяшканні.

Раніцай ц.

У пакоі ц.

2. каму. Пра адчуванне кім-н. цяпла.

У паліто мне ц.

3. перан. Пра адчуванне душэўнай цеплаты.

На душы ц. ад добрых слоў.

цяку́чы, -ая, -ае.

1. Вадкі, здольны цячы.

Цякучыя і сыпучыя целы.

2. Які працякае, дзіравы.

Цякучае вядро.

3. Які знаходзіцца ў руху; праточны (пра ваду).

4. перан. Які часта мяняецца; непастаянны, няўстойлівы.

|| наз. цяку́часць, -і, ж. (у 1 і 3 знач.).