Verbum

кало́с, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

1. Статуя, збудаванне велізарных памераў.

К.

Радоскі.

2. перан. Пра каго-, што-н. грандыёзнае па сваёй велічыні, значнасці.

К. навукі.

◊

Калос на гліняных нагах — пра што-н. з выгляду велічнае, але слабае, гатовае разваліцца.

карму́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Карыта, скрынка і пад., у якія кладуць корм для жывёлы, птушак.

2. перан. Пра месца, дзе можна пажывіцца, набыць што-н. для сябе незаконным спосабам (разм., неадабр.).

|| прым. карму́шачны, -ая, -ае.

ка́тарга, -і, ДМ -рзе, ж.

1. Цяжкія прымусовыя работы для зняволеных у турмах ці ў іншых месцах зняволення ўзмоцненага рэжыму.

Саслаць на катаргу.

2. перан. Пра цяжкую працу, невыноснае жыццё.

Не работа, а к.

|| прым. ка́таржны, -ая, -ае.

Катаржная праца.

клеймава́ць, кляйму́ю, кляйму́еш, кляйму́е; кляйму́й; клеймава́ны; незак., каго-што.

1. Ставіць кляймо на каго-, што-н.

К. жывёлу.

К. тканіну.

2. перан. Сурова асуджаць; ганьбіць.

К. падпальшчыкаў вайны.

К. гультаёў.

|| зак. заклеймава́ць, -кляйму́ю, -кляйму́еш, -кляйму́е; -кляйму́й; -клеймава́ны.

|| наз. клеймава́нне, -я, н.

круты́¹, -а́я, -о́е.

1. Абрывісты.

К. бераг ракі.

2. 3 рэзкім, раптоўным змяненнем напрамку.

Крутыя павароты на дарогах.

3. перан. Значны, рашучы.

Крутыя змены.

4. Суровы, строгі.

К. характар.

|| наз. кру́тасць, -і, ж. і круцізна́, -ы́, ж. (да 1 знач.).

крышталізава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -зу́ецца; зак. і незак.

1. Ператварыцца (ператварацца) у крышталі.

2. перан. Набыць (набываць) пэўныя ўстойлівыя формы (кніжн.).

Крышталізуюцца новыя ідэі.

|| зак. таксама вы́крышталізавацца, -зуецца і закрышталізава́цца, -зу́ецца (да 1 знач.).

|| наз. крышталіза́цыя, -і, ж.

серп, сярпа́, мн. сярпы́, сярпо́ў, м.

1. Сельскагаспадарчая ручная прылада ў выглядзе выгнутага дробна назубленага нажа для зрэзвання злакаў з кораня.

Назубіць с.

2. перан. Пра тое, што мае форму такога прадмета.

С. месяца (месяц у пачатковай або апошняй фазе).

сліма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Смоўж, які мае ракавіну і вельмі марудна рухаецца.

2. перан. Пра бязвольнага, бесхарактарнага чалавека (разм., зневаж.).

3. Спецыяльны знак @ які выкарыстоўваецца пры запісе адраса электроннай пошты.

|| прым. слімако́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

слуга́, -і́, ДМ слузе́, мн. слу́гі і (з ліч. 2, 3, 4) слугі́, слуг, м.

1. Работнік у доме для асабістых паслуг, прыслужвання (уст.).

Панскія слугі.

2. перан. Чалавек, які прысвяціў сябе цалкам служэнню каму-, чаму-н.

С. народа.

спла́віць¹, спла́ўлю, спла́віш, спла́віць; спла́ўлены; зак., што.

1. Злучыць шляхам плаўлення.

2. перан. Аб’яднаць у непадзельнае цэлае.

Пісьменнік спрабуе с. рысы розных асоб у адзіным вобразе.

|| незак. сплаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. спла́ўка, -і, ДМ спла́ўцы, ж. (да 1 знач.).