Verbum

абры́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

1. Раптам упасці зверху, абваліцца.

Столь абрынулася.

2. перан., на каго-што. З вялікай сілай напасці, наваліцца; нечакана спасцігнуць каго-, што-н.

А. на ворага.

Гора абрынулася на бацькоў.

|| незак. абрына́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

абсе́вак, -се́ўка, мн. -се́ўкі, -се́вак, м.

1. Лапік на ніве, які застаўся незасеяным.

2. толькі мн. Рэшткі ад прасявання; высеўкі.

Змесці ў кучу абсеўкі.

3. мн., перан. Пра што-н. непаўнавартаснае.

Мы ж табе не абсеўкі якія.

|| прым. абсе́ўкавы, -ая, -ае.

абскака́ць, -скачу́, -ска́чаш, -ска́ча; -скачы́; -скака́ны; зак., каго-што.

1. Праскакаць вакол каго-, чаго-н.

А. балота.

2. Скачучы, абагнаць.

Рысісты конь усіх абскакаў на скачках.

3. перан. Перамагчы, апярэдзіць у чым-н.

А. канкурэнтаў.

|| незак. абска́кваць, -аю, -аеш, -ае.

абсячы́, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.

1. што. Адсякаючы, аддзяліць.

А. сукі на дрэве.

2. перан., каго. Спыніць, абарваць.

Абсек мяне бацька, не даў слова сказаць.

|| незак. абсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абсяка́нне, -я, н.

агле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; аглёдзься; зак.

1. Паглядзець вакол сябе.

А. па баках.

2. перан. Звыкнуцца з новымі абставінамі, людзьмі; асвойвацца.

Не паспелі а., і зноў у дарогу.

3. Хапіцца, пачаць шукаць; заўважыць што-н.

Уцякай хутчэй, пакуль не агледзеліся.

агнездава́цца, агнязду́юся, агнязду́ешся, агнязду́ецца; агнязду́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Звіць сабе гняздо дзе-н. (пра птушак).

Буслы агнездаваліся на грушы.

2. перан. Пасяліцца (пра людзей).

Пабудавалі хаты, агнездаваліся каля возера.

|| незак. агняздо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

аддзяжу́рыць, -ру, -рыш, -рыць; зак.

1. Закончыць дзяжурства.

2. што. Правесці на дзяжурстве некаторы час.

А. ноч.

3. перан. Прабыць некаторы час на цяжкай нецікавай працы, службе.

А. па размеркаванні ў райцэнтры.

|| незак. аддзяжу́рваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

ілюстра́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. гл. ілюстраваць.

2. Малюнак у кнізе, часопісе і пад., які суправаджае тэкст або тлумачыць змест.

Альбом з ілюстрацыямі.

3. перан. Прыклад, які дапаўняе, пацвярджае што-н.

Бліскучая і.

|| прым. ілюстрацы́йны, -ая, -ае.

І. матэрыял.

інквізі́цыя, -і, ж.

1. У 13-19 стст.: следчы і карны орган каталіцкай царквы, які дзейнічаў крайне жорсткімі метадамі ў барацьбе з ерэтыкамі.

Іспанская і.

2. перан. Мучэнне, катаванне.

Гэта не жыццё, а і.

|| прым. інквізіцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

інструменто́ўка, -і, ДМ -то́ўцы, ж. (спец.).

1. Выклад музычнага твора для выканання аркестрам, камерным ансамблем, а таксама хорам.

2. Аддзел тэорыі музыкі, які вывучае прынцыпы такога выкладу і спалучэнне музычных інструментаў у аркестры.

3. перан. Гукавая арганізацыя мастацкай мовы.