отбоя́риться сов., разг. (от кого, чего) адкруці́цца, адчапі́цца, адкасну́цца;

отбоя́риться от неприя́тного де́ла адкруці́цца (адчапі́цца, адкасну́цца) ад непрые́мнай спра́вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́блытаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Разблытаўшы, выняць, вызваліць з путаў. Выблытаць птушку з сіла.

2. перан. Разм. Памагчы выйсці з цяжкага становішча. Выблытаць з небяспечнай справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ваенна... і ваенна-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая азначае: мае адносіны да вайны, ваенных умоў, ваеннай справы, службы, напрыклад: ваеннаабавязаны, ваенна-паветраны, ваенна-стратэгічны, ваенна-палітычны, ваенна-санітарны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтано́мія, ‑і, ж.

Самакіраванне; права самастойна вырашаць справы ўнутранага заканадаўства і кіравання. Дэмакратычная дзяржава павінна прызнаваць аўтаномію розных абласцей, асабліва абласцей і акруг з розным нацыянальным саставам насельніцтва. Ленін.

[Грэч. autonomia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крадзе́ж, ‑дзяжу, м.

Тайнае прысвойванне чыёй‑н. уласнасці; кража, зладзейства. Крадзеж з узломам. □ Калі і трапляла [Рога] часам у турму, дык за самыя дробныя, справы — за крадзеж, за ашуканства. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўміру́часць, ‑і, ж.

Уласцівасць неўміручага; вечнае існаванне. Неўміручасць прыроды. □ Выдатныя справы, працоўны гераізм цяперашняга пакалення — гэта найярчэйшае сведчанне неўміручасці герояў Вялікай Айчыннай вайны, трыумф вечнай славы нашага народа. Машэраў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падхалі́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Паводзіць сябе як падхалім. [Сабалеўскі] не столькі распытваў пацярпеўшых для высвятлення справы, колькі падхалімнічаў і выслужваўся перад сваімі, як ён называў іх, «калегамі». Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прадпрые́мец, ‑мца, м.

1. Арганізатар або ўласнік гандлёвага ці прамысловага прадпрыемства. Нейкі прадпрыемец, яшчэ год за дваццаць да вайны, адкрыў у гарадку мануфактурную фабрыку. Чорны.

2. Арганізатар выгаднай справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыго́дніцтва, ‑а, н.

1. Прыгодніцкая тэматыка. Прыгодніцтву ў творах для дзяцей наогул не шанцуе. «Полымя».

2. зб. Прыгоды. [Лясніцкі:] — Найлепшая кандыдатура для такой справы. Смеласць, кемлівасць, любоў да прыгодніцтва. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ашамётак ’нерухавае дзіця, адзетае ў рыззё не свайго памеру’ (КЭС, лаг.). Ад шамятаць ’выдаваць ’прыглушаныя гукі; ціха есці; рваць што-небудзь на дробныя кавалачкі і інш.’, параўн. рус. шеметать ’праводзіць час без справы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)