лакамабі́ль, ‑я, м.
Паравая перасоўная або стацыянарная ўстаноўка, якая прыводзіць у рух розныя машыны; паравік. Бадзёра і рупліва тахкае лакамабіль калгаснай электрастанцыі. Брыль. Лакамабіль быў ужо зношаны, старое маркі, адрамантаваць яго было нялёгка. Чарнышэвіч.
[Фр. locomibile ад лац. locus — месца і mobilis — рухомы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыво́дзіць, ‑воджу, ‑водзіш, ‑водзіць; зак., каго.
Прывесці куды‑н. усіх, многіх. — А адкуль гэтую жывёлу папрыводзілі? — яшчэ раз перапытаў.. [Мінуць]. Чорны. // што. Кіруючы чым‑н. рухомым, даставіць куды‑н. усё, многае. Папрыводзіць машыны на станцыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тыпо́граф 1, ‑а, м.
1. Тое, што і друкар 2. Спец. Від наборнай машыны, якая адлівае адразу цэлы радок.
тыпо́граф 2, ‑а, м.
Невялікі жук-караед цёмна-бурага колеру, які наносіць шкоду хвойным дрэвам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цвёрда,
1. Прысл. да цвёрды.
2. перан.; безас. у знач. вык. Абавязкова, надзейна. [Курц:] — Выпісаць машыны і паставіць кваліфікаваных людзей. Пакуль гэта ўсё будзе, справа, вядома, зацягнецца, але затое гэта будзе верна і цвёрда. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыроказахо́пны, ‑ая, ‑ае.
Які мае рабочыя часткі з шырокім захопам (пра сельскагаспадарчыя машыны). Шыроказахопны камбайн. □ Самаходнай.. [сенакасілка] завецца таму, што рухаецца самастойна, без дапамогі трактара, шыроказахопнай — за вялікую шырыню паласы, на якой зрэзвае траву. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перазме́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Прадугледжаная графікам работы прадпрыемства замена рабочых адной змены рабочымі наступнай змены. Гарэў зялёны агеньчык спераду машыны, але таксі не спынялася, і я злаваў, пакуль не здагадаўся, што недзе тут блізка таксапарк і што машыны, мусіць, ідуць на перазменку. М. Стральцоў. Пры такім спосабе значна менш траціцца часу на перазменкі, на здачу-прыёмку інструментаў. «ЛіМ».
2. Разм. Тое, што і змена (у 5 знач.). [Антон:] — Трэба купляць новыя боты — на перазменку. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́кар м., в разн. знач. я́корь;
стая́ць на ~ры — стоя́ть на я́коре;
я. электры́чнай машы́ны — я́корь электри́ческой маши́ны;
◊ кі́нуць я. — бро́сить я́корь;
я. рату́нку — я́корь спасе́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разбо́рка ж., в разн. знач. разбо́рка, -кі ж., разбіра́нне, -ння ср.;
разбо́рка пи́сем разбо́рка (разбіра́нне) лісто́ў;
разбо́рка маши́ны разбо́рка (разбіра́нне) машы́ны;
разбо́рка кирпи́чных зда́ний разбо́рка цагля́ных буды́нкаў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паз’язджа́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.
1. З’ехаць, спусціцца адкуль-н. — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае.
Лыжнікі паз’язджалі з гары.
2. Едучы, павярнуць куды-н. — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае.
Машыны паз’язджалі ўбок.
3. Выехаць адкуль-н. — пра ўсіх, многіх.
Моладзь паз’язджала з вёскі ў горад.
4. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.), перан. Ссунуцца, збіцца — пра ўсё, многае.
Панчохі паз’язджалі з ног.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
я́кар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Металічны стрыжань з лапамі, які прымацоўваецца да ланцуга і апускаецца на дно для ўтрымання на месцы судна, бакена, плывучага маяка і пад.
Стаяць на якары.
Кінуць я. (стаць на якар). Аддаць я. (апусціць). Выбіраць якары (паднімаць). Зняцца з якара.
Я. ратунку (перан.: апошні сродак ратунку, апошняя надзея).
2. Частка электрычнай машыны, якая ўтрымлівае на сабе абмотку (спец.).
3. Рыбалоўны кручок з трыма зубцамі (разм.).
|| прым. я́карны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)