лі́чнік, -а, мн. -і, -аў, м.
У матэматыцы: лік у простых дробах, які стаіць над рысай і паказвае, з колькіх долей складаецца дроб; проціл. назоўнік.
У дробе 3/5 л. 3, а назоўнік 5.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мецэна́т, -а, М -на́це, мн. -ы, -аў, м.
Багаты апякун навук і мастацтваў; увогуле той, хто апякуецца над якой-н. справай.
|| ж. мецэна́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. мецэна́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нава́ла, -ы, ж.
1. Нашэсце ворага.
Адолець навалу.
Фашысцкая н.
2. Бяда, няшчасце.
Страшэнная н.
3. Вялікая колькасць каго-, чаго-н.
Н. работы.
4. перан. Нешта цяжкае, непрыемнае, што навісае над чалавекам.
Н. безвыходнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
улада́рыць, -ру, -рыш, -рыць; незак.
1. Правіць краінай, дзяржавай, быць уладаром, мець уладу на кім-, чым-н.
У. над прыродай.
2. перан. Панаваць, займаць пануючае становішча.
На дварэ ўладарыць восень.
|| наз. улада́ранне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эстэты́зм, -у, м.
1. Кірунак у еўрапейскім мастацтве, літаратуры 19 ст., які падкрэсліваў перавагу эстэтычных каштоўнасцей над этычнымі і сацыяльнымі праблемамі, выражаў тэндэнцыі еўрапейскага дэкадансу.
2. Схільнасць да прыгожага, да эстэтычных форм.
Вытанчаны э.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
На́варат ’бервяно ў зрубе, над прасценкамі, над вокнамі і над дзвярамі’ (брагін., Шатал.), ’тс’ і ’верхні вушак у дзвярах’ (жытк., Нар. сл.), на́варатня ’бервяно, якое кладзецца над вокнамі і дзвярыма’ (цэнтр.-палеск.), на́воротні ’бярвенні з выдзяўбанымі паглыбленнямі, у якія ставяць кроквы’ (пінск., Нар. лекс.), на́варацень ’бервяно, якое кладзецца на куравіцы і на якім умацоўваецца вясло (на плыце)’ (падзеш., Нар. сл.). Мяркуючы па семантыцы, найбольш верагодна ад вароты ’праём, прастора паміж дзвюма вертыкальнымі апорамі’, тады на́варат і пад. ’тое, што перакрывае такі праём’; менш верагодна ад навярну́ць ’накаціць’, варочаць ’куляць, варочаць’, хаця не выключана, што для плытагонскага тэрміна гэта зусім магчыма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абнясла́ўленне (каго, чаго) ср. обессла́вление, опозо́рение, обнесла́вление, осрамле́ние; надруга́тельство (над кем, чем); см. абнясла́віць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вдоль
1. нареч. удо́ўж, уздо́ўж;
2. в знач. предлога уздо́ўж; (по) наўсця́ж; (над) па-над;
вдоль стены́ стоя́т по́лки уздо́ўж сцяны́ стая́ць палі́цы;
вдоль доро́ги наўсця́ж даро́гі;
◊
вдоль и поперёк уздо́ўж і ўпо́перак.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
забаўля́цца несов.
1. развлека́ться; забавля́ться; увеселя́ться; игра́ть;
2. перен. игра́ть, потеша́ться (над кем, чем);
яна́ то́лькі ~ля́ецца з табо́ю — она́ то́лько игра́ет с тобо́й (потеша́ется над тобо́й);
◊ з. сло́вамі — игра́ть слова́ми
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зжа́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; заг. зжалься; зак., над кім.
Пашкадаваць каго‑н., злітавацца над кім‑н. Добрая бабулька зжалілася над Мазіным і прынесла са склепа цэлы гарлач малака. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)