Verbum

кругагля́д, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Прастора, якую можна ахапіць позіркам. Асенняе сонца ўзнялося над зямлёй, і пашырэў кругагляд. Чарнышэвіч.

2. перан. Аб’ём, шырыня ведаў, інтарэсаў і пад. [Лабановіча] цягнула вольная праца ў невядомых прасторах людскога жыцця, яму хацелася пашырыць свой кругагляд. Колас.

зубо́к, ‑бка, м.

1. мн. зубкі, ‑бак. Памянш. да зуб (у 1 знач.).

2. мн. зубкі, ‑оў. Долька ў галоўцы часнаку. Зубок часнаку.

•••

На зубок — дакладна, дасканала (вывучыць, ведаць і пад.). Савецкую і партыйную работу ў мірных умовах Галай ведаў на зубок. Асіпенка.

вая́цкі, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Ваенны. Да гэтага ж часу ніхто не ведаў аб ваяцкіх здольнасцях дзеда Талаша. Колас. Адышлі гады ваяцкія, Зараслі магілы брацкія, Дні трывожныя далёка... Кірэенка.

2. Разм. Тое, што і ваяўнічы (у 1, 2 знач.). Ваяцкі запал, дух.

салдафо́н, ‑а, м.

Разм. пагард. Ваенны, інтарэсы якога не выходзяць за межы вузкапрафесійных заняткаў і ведаў; грубы, абмежаваны, некультурны чалавек. Маладая заходнебеларуская сялянка Раіна, першая красуня ў аколіцы, парвала дружбу са сваім равеснікам Васілём ды сышлася з польскім асаднікам, ганарлівым салдафонам. У. Калеснік.

фа́кельшчык, ‑а, м.

1. Той, хто нясе факел у час шэсця, працэсіі.

2. Той, хто падпальвае што‑н. пры дапамозе факела. Ягор ведаў прыёмы гітлераўскіх факельшчыкаў: абліць сцены газай і на хаду падпаліць. Кавалёў. // перан. Той, хто падбухторвае на вайну. Факельшчыкі вайны.

штуко́віна, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і штука (у 3 знач.); незвычайная, складаная рэч. [Дымок:] — Талент дойліда, на жаль, цяпер рэдкая штуковіна, хоць мы не скупімся на такія эпітэты. Карпаў. На сцяне віселі тэрмометр, барометр і яшчэ нейкія штуковіны, якіх не ведаў Кастусь. Гаўрылкін.

нажыўны́, ‑ая, ‑ое.

Такі, які можна нажыць, набыць. [Аляксандра] добра ведала лес у абсягу дзесяці-дваццаці вёрст. І яшчэ ў яе было чуццё на грыбы.. Але і тое, і другое — дар, як кажуць, нажыўны. Навуменка. [Сцяпан:] — Да ведаў яшчэ трэба вопыт.. — А вопыт — справа нажыўная. Пянкрат.

пало́са, ‑ы, ж.

Тое, што і паласа (у 1, 2 і 4 знач.). Паласа жалеза. □ Светлая палова на ўсходзе высока паднялася над зямлёй. Шахавец. Палоса наша вузкая, і я, не пытаючы нават у дзеда, ведаў, што з яе можна зрабіць толькі адзін загон. Якімовіч.

няпро́шаны, ‑ая, ‑ае.

Які з’явіўся куды‑н. без запрашэння; нечаканы, нежаданы. Хлопчык ведаў: стары не любіць, калі ў садзе з’яўляюцца няпрошаныя госці. Сіняўскі. Слухаючы камандзіраў, Бярозка хваляваўся, яго часам нават апаноўваў няпрошаны страх. Шахавец. «Вось і схадзілі ў кіно», — падумала жонка, выціраючы няпрошаныя слёзы. Лынькоў.

паспяхо́васць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць і якасць паспяховага. Паспяховасць аднаўлення лесасек дубам у вялікай ступені залежыць ад працягласці часу паміж момантам рубкі і папярэднім ураджайным годам жалудоў. «Весці».

2. Ступень засваення вучнямі ведаў. Для таго, каб павысіць паспяховасць у класе, мы стварылі гурткі ўзаемадапамогі. «Маладосць».