Verbum

лама́ны і ло́маны, -ая, -ае.

1. Паламаны, сапсаваны.

Л. стол.

2. перан. Няправільны, скажоны.

Гаварыць на ламанай рускай мове.

3. Няроўны, загнуты пад вуглом.

Ламаныя густыя бровы.

○

Ламаная лінія — у матэматыцы: лінія з адрэзкаў прамой лініі, злучаных пад вуглом.

лама́чына, -ы, мн. -ы, -чын, ж. (разм.).

1. Абломак дрэва (сук, кавалак нятоўстага ствала, корч, палка і пад.).

2. Старая або сапсаваная непрыгодная рэч.

Не стрэльба, а л.

3. перан. Нязграбны, няздатны (пра чалавека, жывёлу, звычайна старых).

Няуклюдная л.

махро́вы, -ая, -ае.

1. Пра кветку з вялікай колькасцю пялёсткаў.

М. мак.

2. Пра тканіны, вырабы з тканіны з высокім ворсам.

М. халат.

3. перан. Ярка выражаны з боку якой-н. адмоўнай якасці.

М. рэакцыянер.

|| наз. махро́васць, -і, ж.

мацава́ць, мацу́ю, мацу́еш, мацу́е; мацу́й; мацава́ны; незак., што.

1. Трывала прымацоўваць.

М. трос.

2. перан. Рабіць моцным, узмацняць.

М. абарону краіны.

3. У горнай справе: устанаўліваць крапеж.

4. Правяраць моц чаго-н. (разм.).

М. яйка.

|| наз. мацава́нне, -я, н.

меркантылі́зм, -у, м.

1. Эканамічная тэорыя і палітыка гандлёвай буржуазіі Еўропы 16—18 стст., накіраваная на стымуляванне экспарту для перавышэння яго над імпартам з мэтай прыцягнення грошай у краіну.

2. перан. Дробязная ашчаднасць, гандлярства (кніжн.).

|| прым. меркантылісты́чны, -ая, -ае.

раззбро́іць, -ро́ю, -ро́іш, -ро́іць; -ро́ены; зак., каго-што.

1. Адабраць у каго-н. зброю, пазбавіць сродкаў узбраення.

Р. палонных.

2. перан. Пазбавіць магчымасці змагацца, пярэчыць і пад.

Ідэйна р. праціўніка.

|| незак. раззбро́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раззбро́йванне, -я, н.

разле́гчыся, -ля́гуся, -ля́жашся, -ля́жацца; разлёгся, -лягла́ся, -ло́ся і-ле́глася; разля́жся; зак. (разм.).

1. Легчы, свабодна раскінуўшыся, разваліўшыся.

Р. на траве пад дубам.

2. перан. Заняць вялікую прастору; раскінуцца.

Блакітнае мора льну разлеглася на гарызонце.

|| незак. разляга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

размякчы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; зак.

1. Стаць мяккім, размякнуць пад уздзеяннем чаго-н.

Пластылін размякчыўся ў цяпле.

2. перан. Прыйсці ў стан душэўнай лагоднасці, стаць ласкавым, добрым.

|| незак. размякча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. размякчэ́нне, -я, н.

разню́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Распазнаць нюхам.

Сабака разнюхаў след зайца.

2. перан., што і пра што. Даведацца пра што-н. тайком; разведаць (разм.).

Ад яе нічога не ўтоіш, умомант разнюхае.

|| незак. разню́хваць, -аю, -аеш, -ае.

ра́на¹, -ы, мн. -ы, ран, ж.

1. Пашкоджанне тканак жывога арганізма, парушэнне яго цэласнасці.

Агнястрэльная р.

2. перан. Душэўны боль, пакуты.

Душэўная р.

|| памянш. ра́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

|| прым. ра́навы, -ая, -ае.

Ранавая інфекцыя.