абпраме́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што.

Накіраваць на каго-, што-н. прамені, падвергнуць уздзеянню якіх-н. прамянёў.

|| незак. абпраме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абпраме́ньванне, -я, н. і абпрамяне́нне, -я, н.

Радыеактыўнае а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уз’е́сціся, уз’е́мся, уз’ясі́ся, уз’е́сца; уз’ядзі́мся, уз’ясце́ся, уз’яду́цца; уз’е́ўся, -е́лася; уз’е́шся; зак., на каго-што (разм., неадабр.).

Неўзлюбіўшы, раззлаваўшыся або раздражніўшыся, пачаць папракаць, вінаваціць, лаяць каго-н.

У. на нявестку.

|| незак. уз’яда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

меч, мяча́, мн. мячы́, мячо́ў, м.

Старадаўняя халодная зброя, падобная на вялікі нож, востры з абодвух бакоў.

Падняць меч на каго-н. — пачаць вайну, пайсці супраць каго-н.

Скрыжаваць мячы — пачаць паядынак, бой, спрэчку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паважа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Адносіцца з павагай да каго-, чаго-н.

П. старэйшых.

П. чужую думку.

Прымусіць сябе п.

2. што. Любіць, цаніць што-н.

П. тэатральнае мастацтва.

П. рыбалку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; зак.

1. каго (што). Гнацца за кім-н., каб дагнаць, знішчыць.

П. звера.

П. ворага.

2. каго-што. Учыняць ганенні, прыгнятаць.

П. перадавых дзеячаў культуры.

|| наз. прасле́даванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́шчыцца, -шчуся, -шчышся, -шчыцца; незак., да каго і без дап.

3 ласкаю гарнуцца да каго-н.; старацца ласкай выклікаць ласку ў адказ.

Л. да маці.

|| зак. прыла́шчыцца, -ла́шчуся, -ла́шчышся, -ла́шчыцца.

|| наз. ла́шчанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ублы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. гл. блытаць.

2. каго-што ў што. Заблытаць у чым-н.

3. каго-што чым. Увязаць, абматаць чым-н.

У. валёнкі вяроўкамі.

|| незак. ублы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уда́ць, уда́м, удасі́, уда́сць; удадзі́м, удасце́, удаду́ць; уда́ў, удала́, -ло́; уда́й; уда́дзены; зак., каго (што) (разм.).

Выдаць, выкрыць каго-н.

Не бойся, я цябе не ўдам.

|| незак. удава́ць, удаю́, удае́ш, удае́; удаём, удаяце́, удаю́ць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мозг

1. анат., перен. мозг, род. мо́згу (ум.; нервная ткань) и мо́зга (руководящий центр, орган мышления) м.;

продолгова́тый мозг прадаўгава́ты мозг;

сре́дний мозг сярэ́дні мозг;

2. мозги́ мн., разг. мазгі́, -го́ў;

воспале́ние мозга запале́нне мазго́ў;

3. мозги́ мн., кул. мазгі́, -го́ў;

впра́вить мозги́ упра́віць (уста́віць) мазгі́;

(испо́рченный) до мозга косте́й (сапсава́ны) ушчэ́нт;

мозги́ набекре́нь (у кого) галава́ з ду́рыкамі каго);

мозги́ не ва́рят (у кого) галава́ не ва́рыць каго), не хапа́е клёпак каго), браку́е ро́зуму каго, каму), не ўсе до́ма каго);

с мозго́м, с мозга́ми з галаво́й, разу́мны, з ро́зумам;

шевели́ть (раски́дывать) мозга́ми варушы́ць мазга́мі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аплява́ць, аплюю, аплюеш, аплюе; аплюём, аплюяце; зак., каго-што.

1. Пакрыць каго‑, што‑н. пляўкамі.

2. перан. Беспадстаўна зняважыць, зганьбіць, абняславіць каго‑, што‑н. Злосць і крыў агарнулі лесніка. Яго так зняважылі, аплявалі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)