барво́віць, ‑вовіць; незак.
Тое, што і барваваць. Ярмоленка крыху памаўчаў, прыжмурыўшыся на нізкае сонца, якое барвовела паўнеба і залаціла стрэхі хат і зямлянак. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мрок, ‑у, м.
Абл. Змрок, цемра. Села, схавалася сонца — і мрок ахінае дрэвы, кусты. Сачанка. І загрымелі раптам стрэлы, Прарваўшы мрок і цішыню. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пачырвані́ць, ‑чырваню, ‑чырвоніш, ‑чырвоніць; зак., што.
Афарбаваць у чырвоны колер. Яшчэ толькі-толькі сонца паднялося з-за лесу і пачырваніла верхавіны сілцоўскіх хат. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плексігла́с, ‑у, м.
Празрыстая бясколерная пластмаса. Над полем круцілася Юліна машына, і сонца перабягала з аднаго крыла на другое, блішчала ў плексігласе кабіны. «Маладосць».
[Ням. Plexiglas.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыцяні́ць, ‑цяню, ‑ценіш, ‑цаніць; зак., што.
Прысланіць, прыкрыць чым‑н. ад святла; паставіць, змясціць дзе‑н. у цень. Прыцяніць вазон. Прыцяніць расаду ад сонца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сі́тнікавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сітніку. У лазовых ды сітнікавых зарасніках, што былі перад [Янкам], мітусіліся чайкі, .. блішчала ў промнях сонца вада. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лампа́д, лампада, лампадка, лампадка ’пасудзіна з кнотам і алеем, якая запальваецца перад абразамі’ (Мат. Гом., ТСБМ, Сцяшк., Сл. паўн.-зах.), укр. лампада, ст.-рус. лампада, ломпада, ламбада, ц.-слав. ламъпада Заназычана са с.-грэч. λαμπάδα, якое са ст.-грэч. λαμπάς, -άδος ’факел’, ’сонца’, ’маланка’ (Бернекер, 1, 689; Фасмер, 2, 455).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
печьI несов., в разн. знач. пячы́;
печь пироги́ пячы́ пірагі́;
со́лнце печёт го́лову со́нца пячэ́ галаву́;
печь как блины́ пячы́ як бліны́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
загарадзі́цца сов., в разн. знач. загороди́ться; (закрыться — ещё) заслони́ться;
з. пло́там — загороди́ться забо́ром;
з. руко́й ад со́нца — загороди́ться (заслони́ться) руко́й от со́лнца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абла́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., каго-што.
Ласкава абысціся з кім‑н., выказаць увагу, спагаду да каго‑н., пашкадаваць. // Лашчачы, выклікаць у жывёліны давер’е да сябе; зрабіць жывёліну рахманай. Аблашчыць сабаку. // перан. Зрабіць прыемнае ўздзеянне (пра вецер, сонца і пад.). Хутка выблісне сонца і аблашчыць сваім цяплом усё наваколле: і раку, і птушак, і росную траву, і беласнежны кіпень чаромхі над вадой. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)