пале́жваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Праводзіць час лежачы; ляжаць час ад часу. Палежваць на печы. □ «Масквічык» гэты быў ужо не новы, ды і ездзіў Якаў не з асаблівай асцярогай, таму даводзілася палежваць пад рысорамі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кантава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак.

1. Разм. Праводзіць час у бескарысных намаганнях, з цяжкасцю дабіваючыся чаго‑н. — Вельмі доўга я кантаваўся пазаўчора на прахадной завода, часта званіў дырэктару, парторгу, у заўком. Мыслівец.

2. Зал. да кантаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геаме́трыя, ‑і, ж.

Раздзел матэматыкі, які вывучае формы цел і ўласцівасці прасторавых велічынь.

•••

Аналітычная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які праводзіць геаметрычныя даследаванні метадамі алгебры і аналізу.

Начартальная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які вывучае адлюстраванне прасторавых цел на плоскасці.

[Ад грэч. gē — зямля і metréō — вымяраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эвакуі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., каго-што.

Правесці (праводзіць) арганізаваны вываз каго‑, чаго‑н. з небяспечнай мясцовасці. [Жонка Казанцава] эвакуіравала маёмасць бальніцы, дзе працавала ўрачом. Васілевіч. [Андрэй:] — Сям’ю эвакуіраваў на Урал, а сам, бачыш, не паспеў. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сыта́, ‑ы, ДМ сыце, ж.

Даўняя беларуская страва — мёд або цукар, разведзеныя гатаванай вадой. За прасначкамі йшлі кампоты, Кісель з мядоваю сытою; Вячэру скончылі куццёю. Колас. А частавалі Сытой салодкай. Ідуць праводзіць За рэчку цётку. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

класіфіка́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. класіфікаваць. Праводзіць класіфікацыю элементаў.

2. Сістэма размеркавання прадметаў або паняццяў на класы, разрады па агульных характэрных прыметах і якасцях. Класіфікацыя раслін. Класіфікацыя ўрокаў. Класіфікацыя моў.

•••

Дэцымальная сістэма класіфікацыі гл. сістэма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэнірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.

Навучаючы каго‑н., праводзіць сістэматычныя практыкаванні ў чым‑н. Трэніраваць гімнаста. Трэніраваць футбалістаў. □ Штоночы трэніравалі партызан: вучылі бясшумна здымаць вартавых. Шамякін. // Практыкуючы, развіваць, прывучаць да чаго‑н. Трэніраваць памяць. Трэніраваць волю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліквіда́цыя ’спыненне дзейнасці, існавання чаго-небудзь’ (ТСБМ), ліквідаваць ’спыніць дзейнасць’ (Сцяшк., ТСБМ) паходзяць з польск. likwidacja (спачатку ’апошні разлік’, пасля ’закрыццё прадпрыемства’, ’знішчэнне’, likwidować, якія праз італ. liquidazione, liquidare ’апошні падлік’, ’праводзіць разлік’, узыходзяць да с.-лац. liquidatio, liquidare ’выясняць’ < лац. liquidus ’ясны, светлы, чысты’ (Слаўскі, 4, 254–255).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аперы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. таксама зак., каго. Рабіць (зрабіць) каму‑н. аперацыю (у 1 знач.). Аперыраваць хворага.

2. Праводзіць, выконваць ваенныя аперацыі.

3. чым. Карыстацца чым‑н., выконваць пэўныя дзеянні над чым‑н. Аперыраваць лічбамі. Аперыраваць фактамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шо́ргаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць шоргат, з шумам праводзіць чым-н.

Шыны аўтамабіляў шоргалі па асфальце.

Ш. мятлой па тратуары.

2. чым і без дап. Хадзіць, не падымаючы ног.

Не шоргай ботамі.

Хопіць ш. па хаце.

3. Шукаць навобмацак, мацаць.

Ш. упоцемку па дзвярах.

|| аднакр. шаргану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і шо́ргнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. шо́рганне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)