Verbum

по́сцілка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Лёгкая саматканая коўдра або прасціна, якую рассцілаюць на пасцель, якой засцілаюць ложак, або кавалак тканіны, якой накрываецца ці завешваецца што-н.

Ткаць посцілкі.

Завесіць ложак посцілкай.

Снежная п. (перан.).

прапаве́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто гаворыць пропаведзі.

2. перан., чаго. Распаўсюджвальнік якога-н. вучэння, поглядаў, ідэй і пад. (кніжн.).

|| ж. прапаве́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. прапаве́дніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

П. тон.

жэст, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Рух рукі, галавы, які абазначае што-н. або суправаджае размову.

Энергічны ж.

Мова жэстаў.

2. перан. Які-н. наўмысны ўчынак, разлічаны на знешні эфект.

Зрабіць высакародны ж.

Гэта ўсяго толькі ж.

завастры́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -во́стрыцца; зак.

1. Стаць вострым (у 1 знач.).

Нос завастрыўся (стаў танчэйшым да кончыка пры схудненні).

2. перан. Больш рэзка, больш ясна абазначыцца.

Пытанне завастрылася.

|| незак. завастра́цца, -а́ецца і заво́стрывацца, -аецца.

загартава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Атрымаць большую цвёрдасць шляхам загартоўкі.

Сталь загартавалася.

2. перан. Стаць фізічна і маральна стойкім.

Здароўе загартавалася.

Армія загартавалася ў баях.

|| незак. загарто́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

зача́так, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. Тое, што і зародак.

2. Адміраючы астатак недаразвітага органа ў арганізме, рудымент (спец.).

3. звычайна мн., перан. Пачатак, першае праяўленне чаго-н.

Зачаткі новых адносін.

|| прым. зача́ткавы, -ая, -ае.

З. стан.

згры́зці, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; згры́з, -зла; згры́зены; зак.

1. што. З’есці грызучы.

З. сухар.

2. што. Сапсаваць грызучы.

З. аловак.

3. перан., каго (што). Змучыць (пра гора, сумненне і пад.).

|| незак. згрыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

згуртава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. каго. Аб’яднаць, наблізіўшы аднаго да другога.

З. жывёлу.

2. перан., каго (што). Дабіўшыся адзінства, згуртаванасці, аб’яднаць.

З. брыгаду.

|| незак. згурто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. згуртава́нне, -я, н. (да 2 знач.).

змата́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Матаючы, сабраць, наматаць.

З. пражу.

З. вуды (таксама перан.: спешна пакінуць якое-н. месца; разм.).

|| незак. змо́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. змо́тванне, -я, н. і змо́тка, -і, ДМ -тцы, ж.

знахо́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

1. Знойдзеная рэч.

Бюро знаходак (установа, якая вяртае згубленыя рэчы іх уладальнікам).

2. перан. Аб кім-, чым-н. набытым і вельмі патрэбным.

Творчыя знаходкі.

Гэты спецыяліст — з. для прадпрыемства.