затка́ць, ‑тку, ‑тчэш, ‑тчэ; ‑тчом, ‑тчаце; зак., што.
1. Пакрыць тканым узорам. Заткаць настольнік арнаментам. // перан. Заплесці, зацягнуць густой сеткай чаго‑н. Павук заткаў вугал павуцінай. // перан. Пакрыць сабой, схаваць пад сабой. Тонкія белыя воблачкі заткалі сонца і самі наскрозь пачырванелі. Хомчанка. Цягучая цемень ночы заткала месячык у небе. Нікановіч.
2. Паставіўшы кросны, крыху паткаць, праткаць вузкую палоску. Загнаць кросны.
3. у што. Увесці ткучы; уткаць. Заткаць чырвоную нітку ў бераг.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыку́таць, прыку́таць ’закрыць, прыкрыць, прычыніць’ (Ян., Бяльк., Растарг.), таксама прыху́таць ’пахаваць’ (Жд.), з развіццём семантыкі прыку́таць ’прымусіць’ (Ян.); сюды ж аддзеяслоўнае прыку́тка ’прыкрыццё (напр., дзвярэй)’: нещитная прикутка дзверей (Нас.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад ку́таць ’закрываць’ < прасл. *kǫtati/*kutati. Параўн. рус. дыял. прику́тать ’захутаць, добра ўкрыць’, ’пакрыць (пра зямлю)’, ’закрыць, прыкрыць; зачыніць’, укр. прику́тати ’прыкрыць, захутаць зверху’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падпле́сці, ‑пляту, ‑пляцеш, ‑пляце; ‑пляцём, ‑плецяце; пр. падплёў, ‑пляла, ‑пляло; заг. падпляці;зак., што.
1. Прыплятаючы знізу, пакрыць дадатковым слоем. Падплесці лапці.
2. Разм. Уплесці, прыплесці дадаткова. Падплесці пугу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
1. і без дап. Займацца маляваннем на працягу нейкага часу.
2. Разм. Пакрыць фарбай што‑н. [Мікола і Васіль] зашклілі і памалявалі вокны і дзверы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амальгамава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак. і незак., што.
Сплавіць (сплаўляць) які-небудзь метал з ртуццю, а таксама растварыць (раствараць) які‑н. метал у ртуці. // Пакрыць (пакрываць) амальгамай. Амальгамаваць люстра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абліцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
Пакрыць паверхню чаго‑н. слоем якога‑н. іншага матэрыялу, каб зрабіць яе больш трывалай і прыгожай. Абліцаваць сцены мармурам. Абліцаваць панелі каляровай пліткай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замглі́ць 1 і заімглі́ць 1, ‑ліць; зак.
Пакрыць імглою, смугою; затуманіць. Ці не цень дачаснай скрухі Замгліў смугою яснасць неба. Гаўрусёў.
замглі́ць 2 і заімглі́ць 2, ‑ліць; зак.
Пачаць імгліць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазаліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
1. Заліць, затапіць усё, многае.
Паводка пазалівала паплавы.
2. Абліць, запэцкаць якой-н. вадкасцю ўсё, многае або ў многіх месцах.
П. абрус віном.
3. Затушыць вадой усё, многае.
П. вогнішчы.
4. Пакрыць чым-н. вадкім, здольным зацвярдзець — пра ўсё, многае.
П. дарогі гудронам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тані́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; зак. і незак., што (спец.).
1. Надаць (надаваць) поўнае гучанне музычнаму або маўленчаму тэксту (пры спяванні, чытанні і пад.).
2. Пакрыць (пакрываць) фарбай што-н. да патрэбнага тону; зрабіць (рабіць) дэкаратыўную апрацоўку з мэтай імітацыі.
|| наз. тані́раванне, -я, н. і таніро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усы́паць, -плю, -плеш, -пле; усы́п; -паны; зак.
1. што і чаго ў што. Сыплючы, змясціць.
У. цукар у шклянку.
2. што. Пакрыць паверхню чаго-н. чым-н. сыпучым, дробным.
Снег усыпаў зямлю.
Зоркі ўсыпалі неба (перан.).
3. каму. Моцна вылаяць або пабіць каго-н. (разм.).
|| незак. усыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)