буксі́р, ‑а, м.

1. Канат або стальны трос, пры дапамозе якога адно судна можа цягнуць за сабой другое або машына машыну. Адзін за адным ішлі кацеры, цягнучы на буксірах гружаныя баржы. Лупсякоў.

2. Судна, прызначанае для перацягвання несамаходных суднаў, плытоў. Запляскалі лопасці буксіра, выпрастаўся, напяўся трос, і пантон стаў паволі адыходзіць ад берага. Мележ. Маленькі буксір падцягнуў карабель да прычала. Шамякін.

•••

Браць на буксір гл. браць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзіч, ‑ы, ж.

1. Тое, што і дзічына (у 1 знач.). Хоць дзядзька наш не паляўнічы, Ды меў ахвоту і да дзічы. Колас.

2. Разм. Глухое месца, глуш. У другое месца перабраўся — Яму уважыў пан ляснічы, І сеў Міхал у страшнай дзічы, Дзе лес адзін, хмызняк ды поле Ды ветру посвісты па волі. Колас. Я і сягоння адшукаць бы мог Сцяжынкі тыя ў дзічы дрыгвістай. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцепи́ть сов.

1. (зацепить одно за другое) счапі́ць, мног. пасчапля́ць, пасчэ́пліваць;

2. (соединить, сплетая) сашчапі́ць, мног. пасашчапля́ць, пасашчэ́пліваць;

3. (сжать) разг. сці́снуць, сцяць;

сцепи́ть че́люсти (зу́бы) сці́снуць (сцяць) скі́віцы (зу́бы);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Перахо́д 1 ’эпідэмія якой-небудзь няцяжкай хваробы’ (стаўб., З нар. сл.), піряхо́д ’пераход часу пасля прымятага’ (Юрч. СНЛ), сюды ж перэхо́дзіць ’перахадзіць за тэрмін (аб карове)’, ’пераходзіць з аднаго месца на другое, у другі стан’ (ТС), пераходка ’брод’ (добр., Мат. Гом.). Да пера- і хадзі́ць, ісці (гл.).

Пераход 2 ’параход’ (Некр., ТС). Пад уплывам народнай этымалогіі з параход (гл.) — пры ад’ідэацыі лексемы пераход — як ’сродак, пры дапамозе якога можна пераправіцца з аднаго месца ў іншае’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

і́ншы (і́ншая, і́ншае; мн. і́ншыя) мест.

1. опред. ино́й;

гэ́та ўжо ры́сы і́ншага жыцця́ — э́то уже́ черты́ ино́й жи́зни;

2. неопр. (нек-рый) ино́й; друго́й; оди́н;

і́ншаму чалаве́ку го́рача, а і́ншаму хо́ладна — ино́му (одному́) челове́ку жа́рко, а ино́му (друго́му) хо́лодно;

3. в знач. сущ. ино́й, друго́й; про́чий;

той ці і. — тот или ино́й (друго́й);

зусі́м і́ншае — совсе́м ино́е (друго́е);

◊ глядзе́ць і́ншымі вача́мі — смотре́ть други́ми глаза́ми;

апрача́ ўсяго́ і́ншага — поми́мо всего́ про́чего;

не што і́ншае, як... — не что ино́е, как...;

і́ншая спра́ва — друго́е де́ло; то ли де́ло;

між і́ншым — а) ме́жду про́чим; б) вскользь, мимохо́дом;

і. раз — ино́й раз, друго́й раз; иногда́, поро́й;

і. каленко́р — друго́й (ино́й) коленко́р;

той ці і. — тот или ино́й;

і́ншая рэч — друго́е де́ло;

настро́іцца на і. лад — настро́иться на друго́й лад;

нішто́ і́ншае — ничто́ ино́е (друго́е);

і́ншым ра́зам — в друго́й раз

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паадса́джваць сов.

1. (о многом — отделив, посадить на другое место) отсади́ть;

2. (о многом) посади́ть вновь;

3. (о многих — заставить сесть отдельно) отсади́ть;

4. (о многих — отделить от матери) отня́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закіда́цца несов.

1. заки́дываться;

2. теря́ться;

3. (принимать другое положение) заки́дываться; (о голове — еще) запроки́дываться;

1-3 см. закі́нуцца;

4. страд. забра́сываться; заки́дываться; зашвы́риваться; запроки́дываться; см. закіда́ць 1, 3-5

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазакіда́ць сов. (о многом)

1. (бросить куда-л. далеко) забро́сить, заки́нуть;

2. затеря́ть; подева́ть;

3. (придать другое положение) заки́нуть; (голову — ещё) запроки́нуть;

4. (бросая, покрыть) заброса́ть, закида́ть; (заполнить — ещё) завали́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ничто́ мест. нішто́ (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, пред. ні аб чым);

◊

ничто́ ино́е (друго́е) нішто́ і́ншае;

реши́тельно ничего́ ні́чым-нічо́га, абсалю́тна нічо́га, анічагу́ткі;

ничего́ подо́бного нічо́га падо́бнага.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перасе́сці сов.

1. в разн. знач. пересе́сть;

п. на друго́е крэ́сла — пересе́сть на друго́й стул;

п. на парахо́д — пересе́сть на парохо́д;

2. застря́ть;

бу́льба ў го́рле ~се́ла — карто́шка в го́рле застря́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)