се́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Шэраг якіх-н. аднародных прадметаў, якія маюць агульную прымету, аб’яднаны агульным прызначэннем, складаюць адну групу.

С. артыкулаў.

С. станкоў.

С. вопытаў.

2. Разрад, катэгорыя каштоўных папер, дакументаў.

С. і нумар пашпарта.

3. Адна з частак вялікага кінафільма, якая дэманструецца самастойна.

Кінафільм у чатырох серыях.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

проціва́га, -і, ДМа́зе, ж.

1. Груз для ўраўнаважвання сіл, якія дзейнічаюць у машынах, збудаваннях (спец.).

2. перан. Тое, што процідзейнічае, процістаіць чаму-н. іншаму.

Адна думка служыць процівагай іншай.

У процівагу, прыназ. з Д — у адрозненне ад каго-, чаго-н., супраць каго-, чаго-н.

Выставіць прапанову ў процівагу апаненту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзяле́нне, -я, н.

1. гл. дзяліць, дзяліцца.

2. Матэматычнае дзеянне, шляхам якога пазнаецца, у колькі разоў адна велічыня большая за другую.

Д. лікаў.

Д. дробаў.

3. Спосаб размнажэння ў прасцейшых арганізмаў і клетак.

Д. клетак.

4. Адлегласць паміж дзвюма суседнімі рыскамі на вымяральнай шкале.

Ртуць на тэрмометры паднялася на тры дзяленні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даўгата́, ‑ы, ДМ ‑гаце, ж.

Адна з геаграфічных каардынат — вугал паміж плоскасцямі пачатковага мерыдыяна і мерыдыяна данага пункта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

альтэрнаты́ва, ‑ы, ж.

1. Неабходнасці выбару паміж дзвюма магчымасцямі, адна і якіх выключае другую.

2. Кожная з гэтых магчымасцей.

[Фр. alternative ад лац. alternare — чаргавацца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бамба́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе; Р мн. ‑аў; ж.

Адна з першых буйнакаліберных агнястрэльных гармат, якая страляла каменнымі ядрамі.

[Фр. bombarde.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глыбо́зны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Вельмі глыбокі. Страшны замак, цяжкі, грозны. Пара вежаў, як адна, А навокал роў глыбозны. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лайно́, ‑а; мн. лойны, лаён; н.

Абл. Адна штука бялізны, вопраткі; адзежына. Бабы лойны мокрыя ўскінулі на плот. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плюралі́зм, ‑у, м.

Ідэалістычны філасофскі погляд, паводле якога свет складаецца з мноства самастойных і незалежных адна ад адной сутнасцей.

[Ад лац. pluralis — множны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́унд, ‑а, М ‑дзе, м.

У боксе: прамежак часу (звычайна тры мінуты), на працягу якога адбываецца адна схватка бою.

[Англ. round.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)