гіпертрафі́я, ‑і, ж.

Павелічэнне аб’ёму якога‑н. органа ці тканкі цела ў выніку змянення іх функцыі або хваробы. Гіпертрафія мускула. Гіпертрафія сэрца. // перан. Празмернае развіццё чаго‑н. Гіпертрафія чуллівасці.

[Грэч. hypér — звыш і trophē — ежа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гла́дка, прысл.

1. Прысл. да гладкі (у 1 і 2 знач.).

2. перан. Лёгка, без цяжкасцей і ўскладненняў. Сумуе Несцярэнка, калі менш, становіцца цяжкасцей, калі ўсё ідзе гладка. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закапёршчык, ‑а, м.

1. Рабочы, які кіруе забіўкай паляў у грунт пры дапамозе капра.

2. перан. Разм. Завадатар, верхавод. Па голасе Кастусь здагадаўся, што галоўным закапёршчыкам быў Балай. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́тхлы, ‑ая, ‑ае.

З пахам сырасці, гнілі; застаялы, заляжалы, нясвежы. Затхлая вада. Затхлая мука. □ Пакой нагрэўся, стаяла ў ім сыраватая, затхлая цеплыня. Асіпенка. // перан. Закаснелы, руцінны. Затхлая атмасфера мяшчанства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кісля́ціна, ‑ы, ж.

Разм.

1. Што‑н. вельмі кіслае. Грыша.. механічна сарваў яблык — невялікі яшчэ, з напарстак — і стаў мужна жаваць кісляціну. Місько.

2. перан. Пра вялага, нуднага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крушэ́нне, ‑я, н.

1. Няшчасны выпадак, катастрофа з поездам у дарозе. Крушэнне цягніка. Пацярпець крушэнне. // Гібель судна. Крушэнне парахода.

2. перан.; чаго. Гібель, крах. Крушэнне каланіяльнай сістэмы. Крушэнне надзей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

макулату́ра, ‑ы, ж., зб.

1. Друкарскі брак — невыразна надрукаваныя, запэцканыя лісты. // Непрыгодная папера, кнігі, прызначаныя для перапрацоўкі на папяровых фабрыках.

2. перан. Бяздарныя, не маючыя ніякай вартасці літаратурныя творы.

[Ням. Makulatur ад лац. maculare — пэцкаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мусі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. што. Спец. Узбіваць пену, прымушаць што‑н. пеніцца.

2. Спец. Іскрыцца, пеніцца (пра напіткі).

3. перан.; што. Кніжн. Перавялічваць, раздуваць значэнне чаго‑н.

[Ад фр. mousser — пеніцца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мя́ла, ‑а, н.

1. Драўляны таўкач, якім таўкуць бульбу, труць мак і г. д.

2. перан. Разм. Аб непаваротлівым, няспрытным чалавеку.

•••

Ні ў кола ні ў мяла гл. кола.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надтрэ́снуты, ‑ая, ‑ае.

1. З невялікай трэшчынай. Надтрэснутая талерка. Надтрэснутае люстра.

2. перан. Які дрыжыць, хрыпіць (пра голас, гукі і пад.). Голас Ніканора знізіўся, стаў надтрэснутым і хрыплым. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)