шаснаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Узростам у шаснаццаць год. Гора ў некалькі хвілін састарыла гэтую шаснаццацігадовую дзяўчыну. Шамякін.

2. Працягласцю ў шаснаццаць год. Шаснаццацігадовы перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадгісто́рыя, ‑і, ж.

Перыяд, які папярэднічае гісторыі чаго‑н. Перадгісторыя чалавецтва. // Тое, што папярэднічае ўзнікненню, развіццю чаго‑н. і падрыхтоўвае гэтае развіццё, узнікненне. Перадгісторыя завода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сінхрані́я, ‑і, ж.

1. Кніжн. Тое, што і сінхранізм.

2. У мовазнаўстве — суіснаванне і ўзаемазалежнасць элементаў мовы ў які‑н. перыяд яе гісторыі; проціл. дыяхранія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тысячагадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які прадаўжаецца тысячу гадоў. Тысячагадовы перыяд.

2. Які існуе, жыве тысячу гадоў. Тысячагадовы баабаб.

3. Які налічвае тысячу гадоў. Тысячагадовы юбілей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перыяды́чны, -ая, -ае.

1. гл. перыяд.

2. Які паўтараецца час ад часу, адбываецца праз пэўныя прамежкі часу.

Перыядычныя з’явы.

Паўтарацца перыядычна (прысл.).

3. Які выходзіць (з друку) праз пэўныя прамежкі часу.

П. друк (газеты, часопісы). Перыядычныя выданні.

|| наз. перыяды́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

по́зні, -яя, -яе.

1. Пра час дня, года, перыяд развіцця чаго-н.: які набліжаецца да свайго канца, ужо праходзіць.

П. вечар.

Позняя восень.

2. Які затрымаўся з наступленнем, запознены.

П. прыход.

Сёлета вясна позняя.

Позняе раскаянне.

3. Які паяўляецца пасля ўсіх іншых.

Познія кветкі.

Познія гатункі яблыкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дарэфо́рменны, ‑ая, ‑ае.

Які адносіцца да часу, што папярэднічаў якой‑н. рэформе. // Які адносіцца да часу, што папярэднічаў сялянскай рэформе 1861 г. у Расіі. Дарэформенны перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эвакуацы́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да эвакуацыі (у 1 знач.); прызначаны для эвакуацыі. Эвакуацыйны перыяд. Эвакуацыйны раён.

2. Звязаны з правядзеннем эвакуацыі. Эвакуацыйная камісія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зменаве́хаўства, ‑а, н.

Грамадска-палітычны рух часткі рускай белаэмігранцкай інтэлігенцыі, якая праводзіла ў перыяд увядзення нэпа палітыку супрацоўніцтва з Савецкай уладай у разліку на яе буржуазнае перараджэнне.

[Па назве зборніка «Змена вех», які быў выдадзен у Празе ў 1921 г. групай белаэмігрантаў.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рата́цыя, ‑і, ж.

1. Ратацыйная друкарская машына.

2. Спец. Перыяд часу, на працягу якога ўсе палі якой‑н. гаспадаркі павінны быць заняты культурамі ў адпаведнасці з севазваротам.

[Ад лац. rotatio — вярчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)