труди́ть несов., уст. вярэ́дзіць; тру́дзіць; (голову — ещё) сушы́ць;

труди́ть го́лову сушы́ць галаву́;

труди́ть но́ги вярэ́дзіць (біць, тру́дзіць) но́гі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чихво́стить несов., прост.

1. (бранить, пробирать) ла́яць, прабіра́ць, выгаво́рваць (каму), свары́цца (на каго);

2. (бить, сечь) біць, хваста́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

малаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; незак.

1. што і без дап. Выбіваць зерне з каласоў.

М. пшаніцу.

2. Стукаць, біць у што-н. (разм.).

Нехта ў дзверы малоціць.

3. што. Разбіваць, ламаць (разм.).

М. посуд.

4. перан. Хутка гаварыць, лапатаць (разм.).

Як пачне м., нічога не зразумееш.

|| наз. малацьба́, -ы́, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асла́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак.

1. каго-што. Зрабіць слабым, паменшыць сілу або сілы каго-, чаго-н.

А. ворага.

Хвароба аслабіла арганізм.

2. што. Паменшыць сілу, напружанасць і пад. чаго-н.

А. дысцыпліну.

3. што. Зрабіць менш нацягнутым, сцягнутым.

А. рэмень.

◊

Аслабіць гайкі — знізіць патрабаванні.

|| незак. аслабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. аслабле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; незак., каго і без дап.

Разм. уст. Прымаць дзяцей у час родаў. Першая пазнала Ціхаміра баба Параска, якая некалі вабіла яго і да якой ён бегаў кожнае свята па яйкі. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ідыёма, ‑ы, ж.

Выраз, словазлучэнне, уласцівае толькі адной мове, якое не паддаецца даслоўнаму перакладу на другую мову з-за неадпаведнасці яго значэння значэнням састаўных элементаў, напрыклад, лынды біць — гультайнічаць, нічога не рабіць; даць лататы — уцячы.

[Грэч. iniōma — своеасаблівы выраз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дуба́сіць ’дубасіць’ (БРС), ’біць друкамі, палкай’ (Нас.), ’вельмі моцна біць’ (Касп., Шат.), ’моцна ісці (пра дождж); гучна ісці, цікаць (пра гадзіннік): сячы’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. дуба́сить ’біць’, укр. дуба́сити. Магчыма, да дуб (гл.), пераносна ’палка, дручок’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кундо́біць ’біць’ (Сцяшк. Сл.). Фармальна да *кундоба < с < *кунд‑оба, якое аднаго паходжання з кундыль (гл.). Тады першапачатковае значэнне кундобіць было ’кудлачыць’, параўн. кундосіць (гл.). Значэнне ’біць’ магло узнікнуць па аналогіі з заключнай часткай слова кундо‑біць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нацу́біць ’накласці многа’ (Жд. 2). Да цубіць ’біць, лупцаваць’ паводле распаўсюджанай мадэлі біць — набіць ’адлупцаваць’ і ’накласці многа’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыстраля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Пробнай стральбой вызначыць адлегласць да цэлі і ўстанавіць правільны прыцэл. — Прыстраляліся! — радасна паведаміў Мазураў. — Трэба ім перадаць, каб так і білі. Казлоў. Рускія артылерысты, прыстраляўшыся, пачалі біць па нямецкіх акопах. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)