Verbum

яле́й, -ю, м.

Аліўкавы алей, які выкарыстоўваецца ў царкоўным ужытку.

|| прым. яле́йны, -ая, -ае.

далёкі, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца, адбываецца на вялікай адлегласці або які мае вялікую працягласць.

Далёкая планета.

Д. стрэл.

Далёкая дарога.

На далёкіх подступах (таксама перан.). Далёкая старонка без ветру сушыць (прыказка).

2. Аддзелены ад сучаснага вялікім прамежкам часу.

Далёкае мінулае.

3. Які не мае блізкіх кроўных сувязей.

Д. родзіч.

4. перан. Які мае мала агульнага з кім-, чым-н.

Мы з ім далёкія людзі.

Д. ад навукі чалавек.

5. ад чаго. Які не мае намеру рабіць што-н., думаць пра што-н.

Я д. ад думкі абражаць вас.

6. (толькі з адмоўем). Разумны, кемлівы (разм.).

Дзяўчына не надта далёкая.

|| наз. далёкасць, -і, ж. (да 1—3 знач.).

манумента́льны, -ая, -ае.

1. Які адносіцца да стварэння манументаў, помнікаў, да афармлення архітэктурных збудаванняў.

2. Велічны, грандыёзны, які ўражвае сваёй велічынёй, магутнасцю.

М. будынак.

3. Грунтоўны, глыбокі па змесце.

М. твор.

Манументальнае даследаванне.

|| наз. манумента́льнасць, -і, ж.

кры́тык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які выступае з крытыкай (у 1 знач.) чаго-н.

Патрабавальны к.

2. Спецыяліст, які займаецца разглядам і ацэнкай літаратурных, музычных, тэатральных і іншых твораў мастацтва.

Літаратурны к.

Тэатральны к.

паўзу́чы, -ая, -ае.

1. Які поўзае, перамяшчаецца шляхам поўзання.

Паўзучыя гады (пра змей).

2. Які сцелецца па зямлі або чапляецца за што-н.

Паўзучыя расліны.

○

Паўзучы эмпірызм (кніжн., неадабр.) — няўмелае апісанне фактаў без іх аналізу і абагульнення.

пляск, -у, м. (разм.).

1. Гук, які атрымліваецца пры ўдары чым-н. па вадзе або вады аб што-н.

П. вады.

2. Гук, які атрымліваецца пры ўдары далоні аб далонь або далонню па чым-н.

П. далоней.

няво́льны, -ая, -ае.

1. Які зроблены, адбыўся не наўмысна; выпадковы.

Н. сведка.

2. Які адбываецца не па сваёй волі; вымушаны.

Нявольнае расстанне з родным домам.

3. Тое, што і паднявольны (у 1 знач.).

|| наз. няво́льнасць, -і, ж.

пакры́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

Чахол з тоўстай гумы, які нацягваецца на камеру веласіпеда, аўтамашыны і пад., а таксама скураны чахол, які нацягваецца на гумавую камеру мяча.

Гумавая п.

|| прым. пакры́шачны, -ая, -ае.