нака́т, -у, Ма́це, м.

1. гл. накатаць.

2. Рад бярвён, жэрдак і пад., насланых наверх або пад нізам чаго-н.; насціл.

Бліндажу тры накаты.

3. Слой фарбы на прыладзе для атрымання адбітку на якой-н. паверхні (на сцяне, паперы і інш.), а таксама ўзор на сценах.

Прыгожы н.

|| прым. нака́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

га́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. і аднакр. (разм.).

1. Стукнуць з вялікай сілай.

Г. абухом па бервяне.

2. Ужыв. замест некаторых дзеясловаў для абазначэння дзеяння, якое адбываецца з вялікай сілай, запалам, азартам (з захаваннем кіравання гэтых дзеясловаў).

Гакнулі па тры кружкі піва.

|| незак. га́каць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. га́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́жны, -ая, -ае, (мн. ўжыв. толькі ў спалучэннях колькасных лічэбнікаў з назоўнікамі, а таксама пры словах у форме мн. са значэннем адз.ў займ. азнач.

Усякі; адзін з усіх, узяты асобна.

Кожная сям’я.

К. дзень.

Кожныя дзве гадзіны.

Кожныя тры дні.

На к. дзень.

Кожнаму (наз.) не патрапіш сказаць.

К. (наз.) так умее.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аддзялі́цца, -дзялю́ся, -дзе́лішся, -дзе́ліцца; зак.

1. Вылучыцца з агульнай адзінай масы.

А. ад натоўпу.

2. Адстаць, адарвацца і пад. ад цэлага, выдзеліцца.

Тры самалёты аддзяліліся ад групы і накіраваліся да станцыі.

3. Стаць самастойным гаспадаром пасля падзелу маёмасці; адасобіцца.

Сын аддзяліўся ад бацькоў.

|| незак. аддзяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. аддзяле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

безнайме́нны, ‑ая, ‑ае.

У выразе: безнайменны лік — лік, які не мае пры сабе назвы адзінкі вымярэння (напрыклад: тры, пяць, васемнаццаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязма́ла, прысл.

Разм. Без малога, амаль, каля. Было бязмала тры гадзіны дня. □ З поля сабраў [мужык] вось Коп пяць бязмала. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трая́к, ‑а, м.

Разм. Тры рублі. [Аркадзь:] — На ўсякі выпадак даў траяк вартаўніку, ён на двары сячэ дровы, каб наглядаў. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохкаляро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.

Назва раслін розных сямействаў, якія маюць у афарбоўцы кветкі тры колеры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трыме́стр, ‑а, м.

Частка навучальнага года працягласцю ў тры месяцы ў вышэйшых навучальных установах Вялікабрытаніі, ЗША і некаторых іншых краін.

[Ад лац. trimestris — трохмесячны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утро́ены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад утроіць.

2. у знач. прым. У тры разы большы; трайны. Утроеная доза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)