ізатэ́рма, ‑ы, ж.
1. Лінія на карце, якая злучае месцы з аднолькавай сярэдняй тэмпературай у пэўны час. Студзеньскія ізатэрмы.
2. Лінія, якая графічна паказвае залежнасць паміж фізічнымі велічынямі пры пастаяннай тэмпературы.
[Ад грэч. isos — роўны, аднолькавы і therme — цеплыня.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кансігна́цыя, ‑і, ж.
Спец. У капіталістычных краінах — разнавіднасць продажу тавару за мяжу, пры якім уладальнік тавару (кансігнат) адпраўляе яго на склад замежнай фірмы (кансігнатару) на камісію для продажу па пэўных умовах.
[Ад лац. consignatio — пісьмовае пацвярджэнне, дакумент.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
графі́чны 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да графікі. Графічнае мастацтва. Графічнае абазначэнне слова.
графі́чны 2, ‑ая, ‑ае.
Выражаны пры дапамозе графіка 1, паказаны з дапамогай чарцяжу. Графічны метад рашэння задач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даўны́м-даўно́, прысл.
Разм. Вельмі даўно. Даўным-даўно, яшчэ пры панах, на беразе Зялёнага возера стаяў прыгожы маёнтак. Ваданосаў. Некалі, даўным-даўно, жыў у адной вёсцы працавіты селянін Саўка. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збо́йка, ‑і, ДМ збойцы; Р мн. збоек; ж.
1. Падрыхтоўчая горная выпрацоўка, якая злучае дзве другія і прызначаецца для розных дапаможных мэт.
2. Злучэнне дзвюх сустрэчных выпрацовак пры праходцы іх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асісці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каму і без дап.
Выконваць абавязкі асістэнта (у 1 знач.). Прыйшла сястра і сказала, што Смірніцкі кліча.. [Ніну] да сябе і яна будзе асісціраваць пры аперацыі. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басаві́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Нізкі па гуку, з характэрным для баса тэмбрам. Пры кожным трапным сказе ці выслоўі сам [рэдактар] смяяўся паважным басавітым смехам. Колас. Моцны, басавіты гудок прагучаў над ракой. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарэ́знічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Тое, што і гарэзаваць. Не было ўжо ў Андрэя з Марынай тых лёгкіх адносін, калі можна абодвум гарэзнічаць, жартаваць і ніколі не бянтэжыцца пры гэтым. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акве́ціць, аквечу, аквеціш, аквеціць; зак., што.
Паэт. Надаць каму‑, чаму‑н. прыгожы, прыемны выгляд пры дапамозе каго‑, чаго‑н. Не рассыплецца краса — Яна дажджом пялёсткаў белых Аквеціць новы зорны сад. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акульты́зм, ‑у, м.
Агульная назва містычных вучэнняў, якія сцвярджаюць, быццам у прыродзе існуюць таямнічыя, звышнатуральныя сілы, з якімі людзі нібыта могуць уступаць у зносіны пры дапамозе магічных дзеянняў, заклінанняў і пад.
[Ад лац. occultus — схаваны, тайны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)