Verbum

ко́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Тое, што і косць (у 1 знач.).

Сабака грыз костку.

2. Тое, што і косць (у 5 знач.).

Панскай косткі чалавек.

◊

Як костка ў горле (разм.) — пра таго (тое), што вельмі перашкаджае каму-н., даймае каго-н.

збіра́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які займаецца збіраннем чаго-н. (якіх-н. рэдкасцей, твораў народнай творчасці і пад.).

З. фальклору.

2. Ёмішча, у якім збіраецца якая-н. вадкасць (спец.).

З. вады.

|| ж. збіра́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. збіра́льніцкі, -ая, -ае.

харо́шы, -ая, -ае (разм.).

1. Прыгожы, прывабны.

Х. хлопец.

2. Які вызначаецца станоўчымі якасцямі.

Х. ён чалавек.

3. Добры, высакаякасны.

Харошая дарога.

4. Дастойны, прыстойны.

Харошая кампанія.

5. Дарагі, любы, мілы (у сяброўскім звароце).

А мой ты х.!

|| ласк. харо́шанькі, -ая, -ае (да 1 і 5 знач.).

недалёкі, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца або адбываецца на нязначнай адлегласці; блізкі.

Н. лес.

Недалёка (прысл.) ад горада было возера.

2. Такі, які адбываўся нядаўна або адбудзецца, надыдзе неўзабаве.

У недалёкім мінулым.

3. перан. Разумова абмежаваны; някемлівы.

Н. чалавек.

|| наз. недалёкасць, -і, ж. (да 3 знач.).

нігілі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек, які адмаўляе ўсё агульнапрызнанае (кніжн.).

2. Прадстаўнік рускай разначыннай інтэлігенцыі 60-х гадоў 19 ст., якая адмоўна адносілася да традыцый дваранства і прыгонніцтва.

|| ж. нігілі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. нігілі́сцкі, -ая,-ае.

пустэ́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які з рэлігійных меркаванняў адмовіўся ад зносін з людзьмі і пасяліўся ў бязлюдным месцы.

Манах-п.

2. перан. Пра чалавека, які жыве ў адзіноце, у бязлюдным месцы.

|| ж. пустэ́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. пустэ́льніцкі, -ая, -ае.

Пустэльніцкае жыццё.

даро́слы, -ая, -ае.

1. Які выйшаў з дзіцячага ўзросту, набыў сталасць.

Д. юнак.

2. у знач. наз. даро́слы, -ага, м., даро́слая, -ай, ж., мн. -ыя, -ых. Чалавек, які дасягнуў поўнай сталасці па гадах, паводзінах, дзеяннях.

Дарослыя вялі гутарку на прызбе.

|| наз. даро́сласць, -і, ж. (да 1 знач.).

чу́лы, -ая, -ае.

1. Які адносіцца да каго-н. з любоўю, уважліва, спагадліва.

Ч. чалавек.

2. Які сведчыць пра ўважлівасць, спагадлівасць да людзей.

Чулыя словы.

3. Уражлівы, успрымальны.

Чулае дзіцячае сэрца.

4. Які тонка, лёгка ўспрымае што-н. органамі пачуццяў.

Ч. слых.

|| наз. чу́ласць, -і, ж.

я́гада, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, я́гад, ж.

Невялікі сакавіты плод кустовых і травяністых раслін.

Ягады малін.

◊

Аднаго поля ягады (разм., звычайна неадабр.) — зусім свой па духу, паводзінах чалавек.

|| памянш. я́гадка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

|| прым. я́гадны, -ая, -ае.

Я. год.

ла́паць¹, -пця, мн. -пці, -пце́й, м.

1. Плецены абутак з лыка, бяросты ці вяровак.

Лазовыя лапці.

2. перан. Адсталы, некультурны чалавек.

◊

Абуць у лапці (разм., жарт.) — абдурыць, ашукаць і пасмяяцца з каго-н.

|| памянш. ла́пцік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. ла́пцевы, -ая, -ае.