Verbum

скаламу́ціць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., што.

1. Зрабіць мутным, узбоўтаным. — Ах! — даўбешкаю махнуў, Цэліўся па палі. Але міма дзеўбануў, Скаламуціў хвалі. Калачынскі. // перан. Зрабіць няясным, заблытаным. [Тэатр] вытузаў сілу, разблытаў нервы, скаламуціў жыццё... Гартны.

2. перан. Вывесці са стану спакою; устрывожыць, усхваляваць.

•••

Вады не скаламуціць — тое, што і вады не замуціць. А вось і сам Стафан з маладымі, але густаватымі ўжо вусамі — ціхі, вады не скаламуціць. Караткевіч.

ускалыхну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. Пачаць калыхацца. Ускалыхнуўся стромкі лес, Запелі нетры, Вяршаліны старых дубоў Аж загулі. Глебка. // перан. Ажывіцца, пачаць дзейнічаць. Зала ўскалыхнулася і зашумела... Пестрак. Пачуўшы волю, народ ускалыхнуўся, пацягнуўся насустрач сваім вызваліцелям. Дуброўскі.

2. перан. Пачаць хвалявацца, трывожыцца. Хіба не ўскалыхнецца, поўнячыся ціхім, прыемным смуткам, душа, не затрапеча сэрца, не павее халадком у грудзях пры адным успаміне, што хутка расстанне. Навуменка.

шчаці́ніцца, ‑ніцца; незак.

Падымацца ўгору, уставаць тарчма. Гэта быў стары дзед з жоўтым, як воск, тварам, на якім шчацінілася сівая няголеная барада. Арабей. // перан. Стаяць шчаціннем, нагадваць сабой шчацінне. Крыху зводдаль, ад лесу, шчацініўся малады хвойнічак. Ваданосаў. На мурожных грудах чарнеў пасохлы дзяцельнік і малачайнік, шчацініўся рэдкі сівец. С. Александровіч. // перан. Быць пакрытым чым‑н. калючым, што нагадвае сабой шчацінне. Палеткі шчацініліся калючым іржэўнікам. Дудо.

вы́дрэсіраваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

Навучыць жывёл, птушак выконваць якія‑н. дзеянні. Выдрэсіраваць сабаку. // перан. Іран. Прывучыць каго‑н. да механічнага выканання пэўных правіл паводзін.

вы́лечыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Пазбавіць, выратаваць ад хваробы, лячэннем аднавіць здароўе. Вылечыць хворага. // перан. Разм. Пазбавіць, адвучыць ад чаго‑н. Вылечыць ад благіх звычак.

адгарну́цца, ‑горнецца; зак.

Павярнуцца з аднаго боку на другі (пра лісты ў кнізе). / у перан. ужыв. Адгарнулася новая старонка ў шматвяковай гісторыі Полацка — старонка будаўніцтва камунізма. Хадкевіч.

адгарэ́ць, ‑рыць; зак.

1. Перагарэўшы ў якім‑н. месцы, адваліцца, адпасці ад чаго‑н. Сук адгарэў.

2. перан. Скончыцца, мінуцца. Што адбалела, Што адгарэла — Лісцем замецена. Каршанеўская.

ад’е́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.

Скончыць, перастаць енчыць. / у перан. ужыв. Даўно адзванілі ў царкве — адпраўлялася праваслаўная імша. Ад’енчылі таксама і касцельныя званы — адпраўлялася імша каталіцкая. Чорны.

адкі́ды, ‑аў; адз. няма.

Непрыгодныя рэшткі чаго‑н., адходы; смецце; нечыстоты. Адкіды вытворчасці. Адкіды арганізма. // перан. Падонкі чалавечага грамадства, маральна апусцелыя людзі, злачынныя антыграмадскія элементы. Адкіды грамадства.

адмалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., каго-што.

Разм.

1. Старанна, па-майстэрску намаляваць. // Намаляваць у смешным, карыкатурным плане.

2. Упрыгожыць узорамі, малюнкамі; размаляваць. // перан. Вобразна апісаць; абмаляваць.