агрэсі́ўны, ‑ая, ‑ае.

Захопніцкі. Агрэсіўная акцыя, палітыка, Агрэсіўны блок. Агрэсіўныя сілы. // Варожы, наступальны. Агрэсіўны тон. Агрэсіўныя дзеянні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэфарма́цыя, ‑і, ж.

Змяненне формы, аб’ёму, памеру чаго‑н. пад уздзеяннем знешняй сілы. Дэфармацыя металаў. Дэфармацыя цела.

[Ад лац. deformatio — скажэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтэлектуа́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да інтэлекту; разумовы, духоўны. Інтэлектуальныя сілы народа. Інтэлектуальнае жыццё. Інтэлектуальная праца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадкры́лак, ‑лка, м.

Спец. Вузкая і доўгая рухомая частка крыла, якая служыць для рэгуліроўкі пад’ёмнай сілы самалёта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

си́ла

1. в разн. знач. сі́ла, -лы ж.;

уда́рить с си́лой мо́цна ўда́рыць (вы́цяць);

применя́ть си́лу ужыва́ць сі́лу;

лиши́ться сил заста́цца без сіл, стра́ціць сі́лу;

облада́ть си́лой мець вялі́кую сі́лу;

си́ла во́ли сі́ла во́лі;

душе́вные си́лы душэ́ўныя сі́лы;

дви́жущие си́лы ру́хаючыя сі́лы;

неисчисли́мые си́лы незлічо́ныя сі́лы;

возду́шные си́лы паве́траныя сі́лы;

вооружённые си́лы узбро́еныя сі́лы;

бро́сить в ата́ку све́жие си́лы кі́нуць у ата́ку све́жыя сі́лы;

центробе́жная си́ла цэнтрабе́жная сі́ла;

си́ла тя́жести сі́ла цяжа́ру;

равноде́йствующая си́ла раўнадзе́йная сі́ла;

си́ла притяже́ния сі́ла прыцягне́ння;

си́ла ине́рции сі́ла іне́рцыі;

си́ла ве́тра сі́ла ве́тру;

си́ла взры́ва сіла вы́буху (узры́ву);

си́ла то́ка сі́ла то́ку;

производи́тельные си́лы эк. прадукцы́йныя сі́лы;

рабо́чая си́ла рабо́чая сі́ла;

лошади́ная си́ла техн. ко́нская сі́ла;

2. (действительность, значение) моц, род. мо́цы ж.; сі́ла, -лы ж.;

но́вый зако́н вступи́л в си́лу но́вы зако́н набы́ў моц (увайшо́ў у сі́лу);

3. (множество) прост. про́цьма, -мы ж.;

◊

войти́ в си́лу (о живых существах) набра́цца сі́лы, (о законе и т. п.) набы́ць моц, увайсці́ ў сі́лу;

в си́лах у сі́лах;

в си́лу (чего-л.) у вы́ніку (з прычы́ны) (чаго-небудзь);

в си́ле у сі́ле;

собственны́ми си́лами ула́снымі сі́ламі;

от си́лы ад сі́лы;

под си́лу, по си́лам па сі́лах, пад сі́лу;

это ему́ по си́лам гэ́та яму́ па сі́лах (пад сі́лу);

по ме́ре сил на ко́лькі хапа́е сі́лы, па ме́ры сіл;

си́лою веще́й сі́лаю акалі́чнасцей, хо́дам падзе́й;

не под си́лу не пад сі́лу;

э́та рабо́та ему́ не под си́лу гэ́та рабо́та яму́ не пад сі́лу (не па плячы́);

что есть си́лы з усяе́ сі́лы;

че́рез си́лу це́раз (праз) сі́лу;

набира́ться сил набіра́цца сі́лы;

вы́биться из сил вы́біцца з сіл;

в расцве́те сил у ро́сквіце сіл;

сил нет сі́лы няма́, сіл нестае́;

с пози́ции си́лы з пазі́цыі сі́лы;

си́ла соло́му ло́мит посл. сі́ла сало́му ло́міць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́матаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак. (разм.).

1. каго-што. Знясіліць, змардаваць, змучыць.

В. усе сілы.

Дарога мяне выматала.

В. душу.

2. што. Прымусіць паступова выдаткаваць; выцягнуць, забраць па частках усё.

В. усе грошы.

|| незак. вымо́тваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абядні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, абедніце́, -ня́ць; абе́днены; зак., каго-што.

1. Зрабіць бедным на што-н., у якіх-н. адносінах.

А. глебу.

2. Пазбавіць каго-, што-н. выразнасці, сілы, своеасаблівасці.

А. вобраз рамана.

|| незак. абядня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

губі́ць, гублю́, гу́біш, гу́біць; незак., каго-што.

1. Рабіць непрыгодным, нішчыць.

Г. лес.

2. Прыводзіць да гібелі, забіваць.

Г. звяроў.

3. перан. Марна, дарэмна траціць (час, сродкі, сілы і пад.).

Г. лепшыя гады.

|| зак. пагубі́ць, -гублю́, -гу́біш, -гу́біць; -гу́блены.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патро́іць, ‑трою, ‑троіш, ‑троіць;зак., што.

Павялічыць у тры разы. Мы сілы падвоім, мы храбрасць патроім, Мы ворагаў іх жа крывёю напоім, Як ворану вышай арла не лятаць, Так ворагу нашай зямлі не таптаць. Крапіва. Браты падаспелі да вас на падмогу, З’ядналіся разам, патроілі сілы. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растра́тить сов., прям., перен. растра́ціць;

растра́тить все свои́ де́ньги растра́ціць усе́ свае́ гро́шы;

растра́тить си́лы перен. растра́ціць сі́лы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)