задра́іць, ‑драю, ‑драіш, ‑драіць; зак., што.
Шчыльна, наглуха зачыніць (ілюмінатары, люкі і пад.) з дапамогай задрайкі. — О сэр, акіян неспакойны, загадана наглуха задраіць усё! Лынькоў. Акна няма — ёсць ілюмінатар, яго нельга закрыць, можна толькі задраіць. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неаддзе́льны, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога нельга аддзяліць ад другога. Лабановіч-чалавек і Лабановіч-настаўнік неаддзельны, як і неаддзельны ў ім сэрца і кроў, нервы і рух. Перкін. Камбінат стаў для сотняў крушынцаў неаддзельным ад іхняга жыцця. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непазбе́жны, ‑ая, ‑ае.
Які вынікае з даных, пэўных абставін; якога нельга пазбегнуць; немінучы. Набліжаўся канец шпітальнаму жыццю, набліжаўся паход, магчыма, цяжкі, самаахвярны, але непазбежны. Кулакоўскі. Я не раз здзіўляўся, як спрытна ўнікалі шафёры амаль непазбежных аварый. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлеві́зар, ‑а, м.
Радыётэхнічнае ўстройства для прыёму тэлевізійных перадач і іх гукавога суправаджэння. У кутку — тэлевізар, без чаго ў нашы часы проста жыць нельга. Скрыган. Над стрэхамі таксама правады, і ледзь не ўсюды антэны для тэлевізараў. Кулакоўскі.
[Ад грэч. tēle — далёка і лац. visio — бачанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фурма́н, ‑а́, м.
Чалавек, які кіруе конямі ў запрэжанай фурманцы; вазак. Дзядзька Макар, вядомы партызанскі фурман, ведаў, што нельга вельмі падганяць каня. Сабаленка. На добрым кані нас падвозіў штатны фурман калгаса дзядзька Мірон, па прозвішчу Шэўчык. Кавалёў.
[Ням. Fuhrmann.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́дых, ‑у, м.
Разм. Тое, што і перадышка. — Як ты думаеш, маці, можа, варта сёлета дажынкі справіць? — Людзі нам памагалі, цурацца іх нельга... Ды ўрэшце яно — цалюткі год гаруеш, гаруеш, а продыху няма. Хоць разгавецца крыху. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбалбата́ць, ‑бачу, ‑бочаш, ‑боча; зак., што і без дап.
Разм. Расказаць каму‑н. тое, пра што не варта, нельга было расказваць. Браць з сабой цяпер увесь пакунак [Косціку] ніяк не выпадала. Хлопцы пачнуць роспыты, разбалбочуць усё першаму сустрэчнаму. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
параўна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што з кім-чым.
1. Паставіўшы побач, супаставіць для ўстанаўлення падабенства ці розніцы.
П. два лікі.
2. Вобразна прыпадобніць.
Полаччыну можна п. са Швейцарыяй.
3. Зрабіць роўным, аднолькавым.
Умовы жыцця і падобныя акалічнасці параўналі гэтых людзей.
|| незак. параўно́ўваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).
|| наз. параўна́нне, -я, н. і параўно́ўванне, -я, н.
Не ідзе ў параўнанне (ні ў якое параўнанне) з кім-, чым-н. (нельга параўноўваць).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго-што. Прызнаць у кім-, чым-н. знаёмага, знаёмае.
Пакой быў такі чысты, што яго нельга было п.
2. Тое, што і апазнаць.
3. каго-што. Зразумець, набыць веды пра што-н., атрымаць сапраўднае ўяўленне пра каго-, што-н. (кніжн.).
П. тайны Сусвету.
П. народнае жыццё.
4. што. Зведаць, перажыць (кніжн.).
П. гора.
|| незак. пазнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць.
|| наз. пазна́нне, -я, н. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
про́ста.
1. прысл. Прама, не зварочваючы ўбок.
Ідзіце п., потым звярніце налева.
2. прысл. Непасрэдна.
Пачнём п. са справы.
3. чаго. Сапраўды, на самай справе.
Гэтаму п. нельга паверыць.
4. часц. Толькі, не што іншае, як.
Гэта п. здзек.
5. прысл. Неяк выпадкова, без асаблівага намеру.
Зайшоў п. пагаварыць.
6. прысл. Наогул.
Дапамагалі родзічы і п. добрыя людзі.
◊
Проста так — без асаблівых прычын, намеру (у 5 знач.).
Чаго ты прыйшоў? — Проста так.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)