Настра́мак ’невялікі воз (сена, канюшыны, саломы)’ (Янк. 1, Жд. 3, ТС, Ян.), nastràmak, nastràmacz ’малы воз сена — палова або чвэрць нармальнага воза’ (Пятк.), укр. настря́мок ’невялікая колькасць, невялікі воз сена, саломы, дроў’. Відаць, ад настрамі́ць ’неакуратна налажыць, накідаць абы-як’, параўн.: Як накласць, то много ўлезе на воз, а так настромі́ў, настромі́ў — то мало дроў (ТС, 3, 163); параўн. таксама астра́мак (гл.). Усё да прасл. *stramъ/stromъ з шырокай семантыкай, звычайна ў адносінах да «тырчачых», выступаючых дэталей і частак, параўн. стром ’завіслае дрэва’, чэш. strom ’дрэва’, польск. stram ’капыл (у санях)’, славен. strama ’вертыкальны апорны брус у санях’, славац. stram ’від саней’, серб.-харв. stràmica ’прыстаўная лесвіца, драбіна’ і г. д. Параўн. Фасмер, 3, 166 (пад остро́мок з развіццём семантыкі ад ’стог сена вакол шаста’ да ’кладзь сена ў адзін воз’); Махэк₂, 583; Бязлай, Eseji, 119; Борысь, SFPS, 24, 1987, 115–126. Гл. стромак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
накіпе́ць сов., прям., перен. накипе́ть;
у ча́йніку мно́га ~пе́ла — в ча́йнике мно́го накипе́ло;
сказа́ць усё, што на сэ́рцы ~пе́ла — сказа́ть всё, что на се́рдце накипе́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наверну́ть сов.
1. в разн. знач. накруці́ць, мног. панакру́чваць;
наверну́ть га́йку накруці́ць га́йку;
наверну́ть холст на вал накруці́ць палатно́ на вал;
2. (много съесть) прост. упіса́ць, умя́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изря́дно нареч.
1. (довольно много) разг. пара́дкам, до́сыць (даво́лі) шмат; дастатко́ва;
2. (отлично) уст. важне́цка, не абы-я́к, выда́тна; (хорошо) до́бра; (неплохо) нядрэ́нна, даво́лі до́бра; см. изря́дный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
испо́ртить сов.
1. сапсава́ць; папсава́ць; пашко́дзіць;
2. (оказать плохое влияние) сапсава́ць, папсава́ць; (погубить, исковеркать жизнь и т. п.) зняве́чыць;
◊
испо́ртить мно́го кро́ви (кому) сапсава́ць шмат крыві́ (каму);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
побра́ть сов., прост. пабра́ць, (много, неоднократно) папабіра́ць, папабра́ць;
◊
чёрт бы тебя́ побра́л! бран. каб цябе́ чорт узя́ў!;
чёрт побери́! бран. няха́й яго́ чорт во́зьме!, каб яго́ чорт!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раска́тывать несов.
1. (разворачивать) раско́чваць;
раска́тывать шту́ку полотна́ раско́чваць тру́бку палатна́;
2. (катком) раска́чваць;
раска́тывать те́сто раска́чваць це́ста;
3. (много ездить) разг. раз’язджа́ць;
4. (выравнивать) ука́чваць, выраўно́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сли́шком нареч. зана́дта, заду́жа, залі́шне; (очень) ве́льмі;
сли́шком мно́го нали́ли воды́ зана́дта мно́га налілі́ вады́;
не сли́шком приле́жно не ве́льмі стара́нна;
э́то уж сли́шком гэта ўжо зана́дта.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́пасвіць сов.
1. вы́пасти, откорми́ть (на подножном корму);
в. каня́ — вы́пасти (откорми́ть) коня́;
2. зарабо́тать пастьбо́й;
в. шмат гро́шай — зарабо́тать пастьбо́й мно́го де́нег;
3. истощи́ть пастьбо́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напе́ць сов., в разн. знач. напе́ть;
н. мно́га пе́сень — напе́ть мно́го пе́сен;
н. маты́ў — напе́ть моти́в;
н. пласці́нку — напе́ть пласти́нку;
◊ н. у ву́шы — напе́ть в у́ши
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)