фо́кус², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Лоўкі прыём, заснаваны на падмане зроку, увагі пры дапамозе хуткага і ўмелага руху, спрыту.

Дзіўны ф.

2. перан. Выдумка, хітрасць.

3. звычайна мн., перан. Капрызы, прычуды (разм.).

Вечныя фокусы з ядой.

|| прым. фо́кусны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Фокуснае мастацтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гуманіта́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які адносіцца да свядомасці чалавека, чалавечага грамадства і яго культуры. Гуманітарная адукацыя. Гуманітарныя навукі.

2. Прасякнуты духам гуманізму; гуманны. Гуманітарнае мастацтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лаўрэа́т, ‑а, М ‑рэаце, м.

Званне, якое прысуджваецца за выдатныя заслугі ў галіне навукі, мастацтва і пад. // Асоба, удастоеная такога звання. Лаўрэат Міжнароднай прэміі міру.

[Ад лац. laureatus — увенчаны лаўрамі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыркавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да цырка, належыць цырку. Цыркавое мастацтва. Цыркавое абсталяванне. □ Нагадваў.. [чалавек] не то баксёра сярэдняй вагі, не то цыркавога барца. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Літарату́ра ’сукупнасць твораў пісьменства народа’, ’від мастацтва — стварэнне вобразаў пры дапамозе мовы, слова’, ’сукупнасць друкаваных твораў адной галіны ведаў’ (ТСБМ), літэратура (Яруш.). З польск. literatura < лац. litterātūra ’пісьмовы тэкст, навука пра мову, адукацыя, навука, пісьменства’ < littera. Крукоўскі (Уплыў, 85) крыніцай запазычання лічыць рус. мову.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Малёк 1 ’назва моладзі рыб’ (Сцяшк., ТСБМ), укр. мальо́к, рус. малёк. Відавочна, з рус. мовы як навуковы тэрмін. Да малы́ (гл.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ьkъ.

Малёк 2 ’лубок, лубковае мастацтва’, мальковы ’лубковы’ (паўн.-зах., КЭС) — няўдалы наватвор ад маляваць з суфіксам ‑ок (як лубок).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кары́снасць, ‑і, ж.

Уласцівасць карыснага (у 1 знач.). Васількі, як вядома, у нашай народна-фальклорнай традыцыі — гэта сімвал мастацтва, хараство ўвогуле, жыта — сімвал матэрыяльнай карыснасці. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́мерны, -ая, -ае.

1. гл. камера.

2. Пра музычны твор: які прызначаны для аднаго або некалькіх выканаўцаў абмежаванай колькасці інструментаў і выконваецца ў невялікай канцэртнай зале.

Камерная музыка.

3. Які выконвае такія творы.

К. аркестр.

К. спявак.

4. Прызначаны для вузкага кола слухачоў, гледачоў.

Камернае мастацтва.

К. голас.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэалі́зм, -у, м.

1. Кірунак у мастацтве, які ставіць мэтай праўдзівае адлюстраванне рэчаіснасці ў яе тыповых рысах.

Крытычны р.

Р.

Якуба Коласа.

2. Яснае і цвярозае разуменне рэчаіснасці пры ажыццяўленні чаго-н.

Палітычны р.

|| прым. рэалісты́чны, -ая, -ае.

Рэалістычнае мастацтва.

Р. кірунак у літаратуры.

Р. погляд на жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бязлі́таснасць, ‑і, ж.

Уласцівасць бязлітаснага; неміласэрнасць, жорсткасць. А лік зразумеў, што мастацтва, музыка, жывапіс, спорт — гэта не яго стыхія, бо там трэба фанатычная бязлітаснасць да сябе. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)