адго́н, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. адганяць — адагнаць (у 1, 2, 4 знач.).
2. Малако, з якога сепаратарам аддзелена, адагнана смятанка. З дзесяці машын здадзенага малака сем машын адгону вяртаюць калгасу. Дуброўскі.
3. Прадукт адгонкі парай. Спіртавыя адгоны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скараспе́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Скараспелы плод, а таксама расліна, якая дае такія плады. Яблыня-скараспелка. □ Хоць лета выдалася сухаватае, але бульба расла добра, і ўжо нешта ў канцы ліпеня была гатова скараспелка. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ту́шаны 1, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад тушыць 1.
ту́шаны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад тушыць 2.
2. у знач. прым. Прыгатаваны тушэннем 2. Тушаная капуста. □ Гаспадыня падала халаднік, за ім — маладую тушаную бульбу. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паме́ншыцца, ‑шыцца; зак.
Стаць меншым па велічыні, аб’ёму, колькасці. Злыя вочы.. [Бары] паменшыліся, пачырванелі, павекі прыпухлі. Дуброўскі. Паменшыўся лік шаўцоў і краўцоў у мястэчку. Лынькоў. // Стаць меншым па ступені праяўлення; аслабець. Хваляванне паменшылася. □ Кашаль .. [дзяўчынкі] паменшыўся, а неўзабаве і зусім сціх. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапаганды́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Той, хто займаецца прапагандай чаго‑н. Баявым агітатарам, гарачым прапагандыстам рэвалюцыйных ідэй становіцца на фронце Адась Гушка. Кудраўцаў. // Асоба, якая вядзе палітычныя заняткі. Цяпер часта ў клубе ў брыгадах, на фермах прапагандысты чытаюць лекцыі. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баро́даўка, ‑і, ДМ ‑цы; Р мн. ‑давак; ж.
Невялікая цвёрдая нарасць на скуры чалавека, на кары дрэў і інш. — Цяпер мо справы рушаць. Як думаеш? — пытаўся Кастусь, пыхкаючы папяроскай і разглядваючы самазадаволены твар Хрысцюка з гарошынкамі бародавак на шчоках. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беззяме́льны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае ўласнага ўчастка зямлі, неабходнага для вядзення гаспадаркі. Высвятляецца, што Леапольд Гушка — патомак сілезскіх ткачоў, беззямельны парабак з панскага двара. Луфераў. / у знач. наз. беззяме́льны, ‑ага, м. [Захараў:] — Ён [Тодар] з беззямельных, з Кісялёў, сусед наш. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зры́ўшчык, ‑а, м.
Разм. Той, хто зрывае якую‑н. работу, справу. [Рыгорка] замахаў рукамі, залямантаваў на ўвесь голас: — Зрыўшчык работы, падбухторшчык! Дуброўскі. — Я вінаваты перад таварышамі, перад усімі, я, можна сказаць, здрадзіў, зрыўшчыкам стаў, на ўсю роту кляймо такое паклаў... Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загрубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць цвёрдым, шурпатым, каляным. Настаўнік спыняе свой позірк на Юзікавай руцэ, якая паспела ўжо загрубець ад працы. Дуброўскі.
2. Разм. Стаць цяжарнай (пра жанчыну). Не ўсцераглася Марына, загрубела. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяржа́нне, ‑я, н.
Ручка якой‑н. прылады (лапаты, малатка, нажа і пад.). З дальняга кутка.. выйшла кабета, з дзеркачом на доўгім дзяржанні ў адной руцэ і бляшаным шуфлікам — у другой. Дуброўскі. — Міша Расолька зламаў дзяржанне матыкі і не працуе. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)