хоро́ший

1. до́бры;

хоро́шее настрое́ние до́бры настро́й;

хоро́шие ве́сти до́брыя ве́сткі;

хоро́ший знако́мый до́бры знаёмы;

2. (красивый) прыго́жы, харо́шы;

◊

жить по хоро́шему жыць у зго́дзе (до́бра);

хоро́шее де́ло! ирон. до́брая спра́ва!;

хоро́ш, не́чего сказа́ть! ну і ну, няма́ чаго́ каза́ць!;

хоро́шему всю́ду хорошо́ до́браму чалаве́чку до́бра і ў запе́чку, а благаце́ бла́га і на куце́; до́брая душа́ нап’е́цца і з каўша́;

хоро́ш гусь! до́брая ца́ца!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасрэ́дны, ‑ая, ‑ае.

Невысокі па якасці, не вельмі добры, сярэдні, звычайны. Пасрэдная адзнака. □ Што ж датычыць узроўню вытворчасці ў гэтым калгасе, то ён, нягледзячы на вельмі пасрэдныя землі, з’яўляецца даволі высокім. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ціхма́ны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і ціхмяны. Глушак зноў паглядзеў на лысаватага: а гэты, можа, і праўда ціхманы і добры. Мележ. Даўней Хведар быў ціхманы, сарамлівы і крыху цельпукаваты хлопец. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Распаго́дзіцца ’палепшыцца (пра надвор’е), праясніцца’ (Бяльк.; смарг., Сл. ПЗБ; Байк. і Некр.), роспого́дзіцца ’тс’ (ТС). Параўн. з супрацьлеглым значэннем рознегодзіцца ад нягода (гл.), паго́да ’яснае сонечнае надвор’е’, паго́длівы ’добры, ясны (пра надвор’е). Гл. год, паго́да.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хоро́шенький разг.

1. (миловидный) прыго́жанькі, харо́шанькі;

2. ирон. до́бры, до́бранькі;

хоро́шенькая исто́рия ирон. до́брая (до́бранькая) гісто́рыя;

◊

хоро́шенького понемно́жку до́брага патро́шку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзе́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзелавіты, дзелавы. Добры.. [Рудаў] чалавек, дзельны і чулы, гаворыць канкрэтна. Пташнікаў.

2. Практычна карысны; істотны; слушны. Надзя наогул яшчэ нікому не дала дзельнай парады, і таму толькі паціскала плячамі. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

добраўпара́дкаваць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

Навесці добры парадак, зрабіць зручным для карыстання. Добраўпарадкаваць вуліцы і плошчы горада. Добраўпарадкаваць парк. □ Райсавет вынес нават спецыяльную пастанову па .. прапанове [Расальчыхі]: знесці гаражы і добраўпарадкаваць двор. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачастава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.

Разм.

1. Стаміць, надакучыць, старанна частуючы.

2. і чаго. Пакаштаваць, паспрабаваць. — Добры дзень! [Дзед:] — Здароў, Рыгорка! — Усё ходзіш? — Так. Хаджу. — Зачастуй маёй махоркі, Пэўна, ёю дагаджу... Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крыўля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

Рабіць ненатуральныя рухі цела, грымасы. [П’яны] непрыстойна крыўляецца, штурхаецца, як паяц, прытанцоўвае. Мележ. // Весці сябе ненатуральна, манернічаць. Але добры раманс гучэў ненатуральна: Рая «крыўлялася», голас яе дрынчэў, ламаўся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мана́ткі, ‑аў; адз. няма.

Разм. Рэчы, пажыткі, скарб. У нядзелю Антось прывёз хлопцаў з усімі манаткамі ў Яўхімаву хату. С. Александровіч. [Ляснічы:] — Ну, чалавеча, Збірай манаткі і ў Парэчча За добры час перабірайся! Колас.

[Ад лац. manata — жменя, ручная ноша.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)