смалаку́рня, ‑і, ж.
Смалакурнае прадпрыемства. Сосны вакол смалакурняў стаялі чорныя, нібы асмаленыя агнём. Хомчанка. Моцны, густы пах смаляных карчоў, жывіцы, настой дзёгцю, шкіпінару плавалі ў паветры над борам, над смалакурняй. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цмо́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. цмокаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. У цемры перад.. [егерам] нешта сапло і ўздыхала, нібы цеста ў дзяжы. Чулася нейкае цмоканне і бурчанне. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалпатлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і шалпаткі. Чайка тым часам вырашыла адпачыць, — сышла на павароце са стрыжня і асцярожненька, ціха, нібы нават хітра ткнулася носам у шалпатлівы гушчар трысця. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павысо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Высунуць, перамясціць на адкрытае месца ўсё, многае. Павысоўваць сталы на сярэдзіну пакоя. □ Не паспеў я дзвярамі рыпнуць, як.. [дзеці], нібы стрыжы, павысоўвалі галовы з-за коміна. Сяркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натру́джаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад натрудзіць.
2. у знач. прым. Стомлены, прыведзены ў хваравіты стан (працай, хадой і пад.). Натруджанае цела ныла.., а час цягнуўся доўга, нібы вечнасць. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
невідо́чны, ‑ая, ‑ае.
Уст. Нябачны, нявінны. Колісь мы ўтраіх сядзелі На прылессі, перад намі Невідочныя шумелі Чараты ў сівым тумане. Зарыцкі. Тамаш перабіраў пальцамі левай рукі, нібы граў на невідочным інструменце. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпу́хлы, ‑ая, ‑ае.
Які трохі прыпух, успух. Іван Паўлавіч падняў вочы з-пад тоўстых прыпухлых павек. Колас. Чорныя, кучаравыя валасы яе «полькі» растрэсліся на падушцы, а чырвоныя, нібы прыпухлыя губы ўсміхаліся. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парушы́на, ‑ы, ж.
Маленькая часцінка чаго‑н.; парушынка. Мікіта Уласавіч стаяў збоку і толькі часта-часта маргаў вейкамі, нібы ў вочы яму трапіла нейкая парушына. Шуцько.
•••
Быць парушынай у воку гл. быць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перахітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
Перамагчы хітрасцю, абхітрыць. Хлопцы браліся дужацца і, падскакваючы, нібы два пеўні, намагаліся адзін аднаго перахітрыць, падставіць ножку і пакласці, як кажуць, на абедзве лапаткі. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абве́трыць, ‑рыць; безас. зак.
Пакінуць на паверхні чаго‑н. сляды ўздзеяння (пра вецер). // Зрабіць цёмным, шурпатым, агрубелым (пра скуру на твары, руках, нагах). [Твар] нібы абветрыла ранняй сонечнай вясной на адкрытай машыне. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)