пераплаці́ць, -лачу́, -ла́ціш, -ла́ціць; -ла́чаны; зак., што.
1. без дап. Заплаціць больш, чым трэба.
П. за пакупку.
2. чаго. Заплаціць, выплаціць паступова за што-н. вялікую колькасць (грошай; разм.).
Колькі я грошай пераплаціла за кнігі.
|| незак. перапла́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перапла́та, -ы, ДМ -ла́це, ж. і перапла́чванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кни́га кні́га, -гі ж.;
счётная кни́га рахунко́вая кні́га;
кни́га за́писей а́ктов гражда́нского состоя́ния кні́га за́пісаў а́ктаў грамадзя́нскага ста́ну;
жа́лобная кни́га кні́га ска́ргаў;
конто́рские кни́ги канто́рскія кні́гі;
домо́вая кни́га дамава́я кні́га;
шнурова́я кни́га шнурава́я кні́га;
◊
и кни́ги в ру́ки і кні́гі ў ру́кі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бібле́йскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да Бібліі. Біблейскае паданне. Біблейскі сюжэт. Біблейскія кнігі. Біблейскія тэксты. // Характэрны, уласцівы людзям, апісаным у Бібліі. Твар Ермалая паходзіў на твар біблейскіх людзей. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саіска́нне, ‑я, н.
Імкненне атрымаць якое‑н. званне, прэмію і пад. за навуковую працу або за мастацкі твор. Саісканне вучонай ступені кандыдата філалагічных навук. Вылучэнне кнігі на саісканне прэміі ВЛКСМ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́сік і сту́сік, ‑а, м.
Памянш. да стос (стус); невялікі стос (стус). На паліцах стаялі запыленыя кнігі, на пісьмовым стале — стосік часопісаў за мінулы год і за палавіну гэтага. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уя́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць уяўнага (у 1 знач.). [Тася:] — У думках — нібы кінакадры з твайго жыцця: мы разам, працуем, чытаем кнігі, у нас хлопчык! Абарвеш гэтую ўяўнасць, і такая горыч... Гарбук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
объём в разн. знач. аб’ём, -му м.;
объём кни́ги аб’ём кні́гі;
объём зна́ний аб’ём ве́даў;
объём поня́тия филос. аб’ём паня́цця;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змест, ‑у, М ‑сце, м.
1. Тое, пра што расказваецца, што выкладаецца, адлюстроўваецца дзе‑н.; тэма (кнігі, артыкула, карціны і пад.). Змест кнігі. Змест оперы. Змест размовы. □ Часамі Данута перакладала змест якога-небудзь англійскага або французскага артыкула, і мы разам захапляліся рознымі дробязямі. Карпюк. // Пералік раздзелаў, састаўных частак кнігі з указаннем старонак, змешчаны ў канцы ці пачатку.
2. Сэнс, сутнасць чаго‑н. Яўхім маўчаў. Але і ў маўчанцы аднаго і ў лёгкіх жартах другіх быў адзін змест і адзін сэнс. Мурашка. [Нават] хаты, поле і лес у сваім старым выглядзе набылі новы змест, тварылі новыя настроі. Бядуля. // Аснова з’явы ці працэсу, якая вызначае іх сутнасць. Форма і змест. Культура нацыянальная па форме і сацыялістычная па зместу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што і без дап.
1. Пры дапамозе мышцаў горла праштурхоўваць што-н. у стрававод.
Г. ежу.
2. перан. Паглынаць, убіраць у сябе.
Г. кнігі.
Г. слёзы.
Г. паветра.
Г. словы.
|| аднакр. глыну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. глыта́нне, -я, н.
|| прым. глыта́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дабра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак., каго-што і каго-чаго.
1. Сабраць дадаткова, да поўнай меры.
Д. ягад у кош.
2. Выбіраючы, знайсці патрэбнае.
Д. крэсла да гарнітура.
Д. матэрыі на сукенку.
3. Завяршыць набор чаго-н. (кнігі, артыкула і пад.).
Д. кнігу.
|| незак. дабіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)