Пэ́трахі ’вантробы’ (гродз., Жыв. НС), перан. ’шматкі’ (нясвіж., Сл. ПЗБ), пэ́трах ’ашмётак’ (Цых.), на пэтрах: патрушчыў на пэтрах ’ушчэнт’ (Шляхам гадоў, Мн., 1990, 145). Экспрэсіўны варыянт да патрахі́ ’вантробы’ (гл.), параўн. польск. patrochy ’вантробы; неядомыя абрэзкі і адходы з іх’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зма́лку, прысл.
Разм. З малых гадоў; з маленства. У вёсцы Патрэба.. хлопца змалку называлі Гануліным Толікам. Брыль. — Трэба змалку прывучаць сябе да цяжкасцей, адным словам, загартоўвацца. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантра́кт, ‑а, М ‑кце, м.
Дагавор, пагадненне, заключанае двума бакамі з узаемнымі абавязацельствамі. Падпісаць кантракт. Сапсаваць кантракт. □ Кожныя дванаццаць гадоў [такароўцы] аднаўлялі кантракт, штогод плацілі акуратна арэнду. Бядуля.
[Ад лац. contractus — здзелка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кіно́шнік, ‑а, м.
Разм. Работнік кінематаграфіі. Я стаў кіношнікам. Потым, праз шмат гадоў,.. мы ўспаміналі пачатак нашай работы і радаваліся развіццю самага важнага з мастацтваў — кіно. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасла́біцца, ‑біцца; зак.
Зрабіцца больш слабым. Спружына паслабілася. □ Але ж метафарычнасць, насычанасць вершаў Максіма Танка тропамі к канцу 30‑х гадоў.. некалькі паслабілася, набыўшы разумныя граніцы. Бугаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скро́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Скрэбці. Скробаць лапатай.
2. Рабіць шорхат трэннем; шаркаць. Скробаючы ботамі, у пакой увайшоў меншы сын Варанкевіча, хлопчык гадоў дзевяці. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сямідзесяціго́ддзе, ‑я, н.
1. Прамежак часу, тэрмін у семдзесят гадоў. Прайшло цэлае сямідзесяцігоддзе.
2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося семдзесят год назад. Сямідзесяцігоддзе навуковай дзейнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шасцідзесяцігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца шэсцьдзесят год. Шасцідзесяцігадовы перыяд. // Узростам у шэсцьдзесят гадоў. Шасцідзесяцігадовая жанчына.
2. Які мае адносіны да шасцідзесяцігоддзя (у 2 знач.). Шасцідзесяцігадовы юбілей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
юнгшту́рмаўка, ‑і, ДМ ‑маўцы; Р мн. ‑мавак; ж.
Форма ваеннага ўзору, якую насілі члены юнгштурма, а таксама савецкая моладзь у 20‑х — пачатку 30‑х гадоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мнагабо́р’е, ‑я, н.
Спец. Комплекс фізічных практыкаванняў аднаго або некалькіх відаў спорту; спартыўныя спаборніцтвы па гэтых практыкаваннях. Гадоў трыццаць таму назад мнагабор’е лічылася надзвычай складаным відам спаборніцтваў. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)