а́збучны прям., перен. а́збучный;

~ная і́сцінаа́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хрэстама́тыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

Вучэбны дапаможнік: зборнік выбраных твораў або ўрыўкаў з іх.

|| прым. хрэстаматы́йны, -ая, -ае.

Х. матэрыял.

Хрэстаматыйная ісціна (перан.: простая, агульнавядомая).

|| наз. хрэстаматы́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агульнавядо́мы общеизве́стный; (элементарный — ещё) а́збучный;

~мая і́сцінаа́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

а́збучны, ‑ая, ‑ае.

1. Уласцівы азбуцы. Азбучны парадак. Азбучныя малюнкі.

2. перан. Агульнавядомы, агульнапрыняты. Азбучная ісціна. Азбучнае палажэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аксіёма, -ы, мн. -ы, -сіём, ж.

Палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой-н. тэорыі (спец.), а таксама (перан.) наогул палажэнне, якое прымаецца без доказу; бясспрэчная ісціна.

|| прым. аксіяматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапісны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які прызначаны, служыць для прапіскі. Прапісны лісток.

2. Агульнавядомы, пазбаўлены арыгінальнасці. Прапісная мараль. Прапісная ісціна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аксіёма, ‑ы, ж.

Палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой‑н. тэорыі. // перан. Відавочнае сцвярджэнне, бясспрэчная ісціна.

[Грэч. oxioma.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аб’екты́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які існуе па-за свядомасцю і незалежна ад яе. Аб’ектыўная неабходнасць капіталізму, які перарос у імперыялізм, нарадзіла імперыялісцкую вайну. Ленін.

2. Бесстаронні, праўдзівы, пазбаўлены суб’ектывізму. Аб’ектыўны вывад. □ Ніводзін аб’ектыўны чалавек не можа адмаўляць, што ўплыў краін сацыялізма на ход сусветных падзей становіцца ўсё мацнейшым, усё глыбейшым. Брэжнеў.

•••

Аб’ектыўная ісціна гл. ісціна.

Аб’ектыўная рэальнасць гл. рэальнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Про́пісь ’узор правільнага каліграфічнага пісьма’, ’агульнавядомая ісціна’ (ТСБМ). З рус. про́пись ’тс’, якое ад прописать з суф. ‑ь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Іза́баль ’сапраўды’ (Касп.); параўн. рус. сіб. иза́боль, иза́быль ’правільна, сапраўды’, иза́большный ’сапраўдны, непадроблены’, иза́быль ’праўда, ісціна’. Гл. адзабаль.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)