узгара́льны, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка, імгненна загараецца. Узгаральныя рэчывы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зіха́ць, ‑ае; незак.
Абл. Каротка імгненна бліскаць. Маланка цяпер зіхала амаль бесперапынна. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мо́мант, -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Міг, імгненне, вельмі кароткі прамежак часу, у які адбываецца што-н.
Забыцца на м.
2. Частка, элемент, асобны бок якой-н. з’явы.
Станоўчыя моманты працоўнай дзейнасці.
◊
У адзін момант — адразу ж, імгненна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Перажы́гаць ’імгненна абгледзіць у розных месцах’ (Нас.). Да пера- і жыг (гл.). Сюды ж перажы́гнуць ’хутка, імгненна пераскочыць вялікую адлегласць’ (Нас.), утворанае, аднак, пры ад’ідэацыі бел. перажыргнуць, пеража́ргаць < перажарга́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́пырснуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак. і аднакр., што.
1. Пырснуўшы, выліцца.
2. перан. Імгненна распаўсюдзіць што‑н. дробнымі часцінкамі (аб прамянях, іскрах і пад.). Сонца выпырснула першыя прамені.
3. перан. Імгненна вылезці, выскачыць, з’явіцца. [Жарнавіч] спыніўся і задумаўся, гледзячы праз акуляры ў даль хмызоў, на якіх выпырснулі маладыя.. зялёныя лісточкі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умо́мант, прысл.
Імгненна, у адзін міг. Павярнуўшыся на другі бок, Сяргей умомант заснуў. Шахавец. Убачыўшы чалавека, груганнё знікла ўмомант. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умі́г, прысл.
Імгненна. За сталом стары падняўся, І прыціхла ўміг радня ўся. Гілевіч. З дзесятак галоў Схілілася ўміг над паперай. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мы́тлахам ’хутка’ (слонім., Сцяшк. Сл.), мытлям ’імгненна’ (дзятл., там жа). Да мотлах (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Наты́хмест (на тыхъ мѣстъ) ’імгненна, раптам’ (Нас.). Параўн. польск. natychmiast ’тс’, з якога, відаць, і запазычана беларускае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сха́пвацца ’імгненна з’яўляцца, застываць’ (ПСл), сха́пацца, сха́пвацца, схо́пвацца ’ўтварацца, з’яўляцца, усхоплівацца’, ’хутка згушчацца, збірацца’ (ТС). Да хапаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)