я́гада, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, я́гад, ж.

Невялікі сакавіты плод кустовых і травяністых раслін.

Ягады малін.

◊

Аднаго поля ягады (разм., звычайна неадабр.) — зусім свой па духу, паводзінах чалавек.

|| памянш. я́гадка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

|| прым. я́гадны, -ая, -ае.

Я. год.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разы́нкі, -нак, адз. разы́нка, -і, ДМ -нцы, ж.

Сушаныя ягады вінаграду.

Пірог з разынкамі.

|| прым. разы́нкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зацукрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., што.

Пакрыць цвёрдым слоем цукровага сіропу.

З. ягады.

|| незак. зацукро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

волчея́годник м., бот. ваўчая́гада, -ды ж., во́ўчыя я́гады.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

я́гадны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ягады, уласцівы ягадам. Ягадная костачка. Ягадны пах. // Які дае, прыносіць ягады. Ягадныя расліны. // Багаты на ягады. Ягадны год. Ягаднае месца ў лесе. // Прыгатаваны з ягад, з ягадамі. Ягаднае варэнне. Ягадны кісель.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клубні́цы, -ніц, адз. -ніца, -ы, ж.

Шматгадовая травяністая расліна з салодкімі чырвонымі ягадамі, а таксама ягады гэтай расліны.

|| прым. клубні́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

барбары́с, -у, м.

Калючая кустовая расліна сямейства барбарысавых з дробнымі чырвонымі ягадамі, а таксама самі ягады.

|| прым. барбары́савы, -ая, -ае.

Барбарысавае варэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

я́гада, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Невялікі сакавіты плод некаторых кустовых і травяністых раслін. На кустах ядлоўцу чарнеюць ягады. В. Вольскі. Паспелі ягады каліны, Ляцяць кляновыя лісты. Матэвушаў.

2. толькі мн. (я́гады, ягад). Ядомыя плады гэтых раслін як прадукт харчавання, прадмет промыслу, гандлю і пад. Па гэтых сцежках хіба выпадкова маглі прайсці людзі — па грыбы ці па ягады. Шамякін. З вялікай ахвотай падмацаваліся хлопцы ягадамі ды назбіралі яшчэ ў шапку. Маўр.

•••

Вінная ягада — сушаны плод фігавага дрэва; інжыр.

Воўчыя ягады — чырвоныя або чорныя плады ядавітых лясных раслін.

Аднаго поля ягады (ягадкі) (неадабр.) — пра людзей, падобных у якіх‑н. адносінах адзін да аднаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брусні́цы, -ні́ц, адз. брусні́ца, -ы, ж.

Кустовая расліна сямейства бруснічных з вечназялёнымі лісточкамі, а таксама ягады гэтай расліны.

|| прым. брусні́чны, -ая, -ае.

Бруснічнае варэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

касцяні́цы, -ні́ц, адз. -ні́ца, -ы, ж.

Лясная травяністая ягадная расліна сямейства ружакветных, а таксама ярка-чырвоныя кіслыя ягады гэтай расліны.

|| прым. касцяні́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)