дачува́ць

‘спазнаваць, чуць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дачува́ю дачува́ем
2-я ас. дачува́еш дачува́еце
3-я ас. дачува́е дачува́юць
Прошлы час
м. дачува́ў дачува́лі
ж. дачува́ла
н. дачува́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час дачува́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ву́сны¹, -аў.

Губы, рот.

Тонкія в.

Чуць з трэціх вуснаў (не непасрэдна, ад каго-н.). З вуснаў у в. (ад аднаго да другога).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чу́тны, -ая, -ае; чуце́н, чутна́, -но́.

1. Такі, што можна чуць.

Ледзь ч. шэпт старога бору.

2. у знач. вык. Чуецца, гучыць, адчуваецца.

У кнізе ч. подых гераічнай гісторыі Беларусі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэдупліка́цыя, ‑і, ж.

Спец. Словаўтварэнне пры дапамозе падваення асновы слова (напрыклад: чуць-чуць, ледзь-ледзь).

[Ад лац, reduplicatio — падваенне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слы́хивать несов., многокр., разг. чуць (не раз, ча́ста).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

е́ле-е́ле нареч. ледзь-ле́дзь, ле́дзьве-ле́дзьве; чуць-чу́ць;

◊

е́ле-е́ле душа́ в те́ле погов. ледзь-ле́дзь душа́ трыма́ецца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

злёгку, прысл.

Чуць-чуць, трохі. Сняжком, як пухам лебядзіным, Дарогі злёгку заняло. Бялевіч. Цеплаватае паветра, празрыстае, звонкае, злёгку туманіла галаву. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заме́тны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Такі, якога можна заўважыць, убачыць, распазнаць. Стала смутна ў хаце, Як бы з усіх куткоў і шчылін, З усіх чуць-чуць заметных звілін Сюды бяда панапаўзала. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чу́тна і чутно́.

1. безас., у знач. вык. Можна чуць.

Не ч. песень.

2. безас., у знач. вык. Ёсць звесткі (разм.).

Пра яго нічога не ч.

Ніякіх навін не ч.?

3. у знач. пабочн. сл. Кажуць, як кажуць, нібыта (разм.).

Ён, ч., добра зарабляе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыпадня́цца, ‑паднімуся, ‑паднімешся, ‑паднімецца і ‑падымуся, ‑падымешся, ‑паднімецца; зак.

Трохі, злёгку падняцца. [Тэлефаніст] зачапіўся палою за сухі корань быльніку і, каб адчапіцца, чуць-чуць прыпадняўся. Чорны. Інстынктыўна засланіў кулакамі пабітае месца на твары, і локці мае механічна прыпадняліся. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)