манеўро́вы, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да манеўра (у 4 знач.), прызначаны для манеўраў. Прагрукацеў міма манеўровы паравоз, цягнучы за сабою цыстэрны. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́лакам, прысл.
Цягнучы, валочачы па зямлі. — Пакурым, — яшчэ ўсё спакойна вырашыў Максім, — а потым усцягнем свой карабель на гэтыя клавішы. Па спосабу продкаў — волакам. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак., каго-што (разм.).
1. Цягнучы, зняць з чаго-н.
З. мех з воза.
2. Валочачы, знесці ў адно месца.
З. галлё ў кучу.
3. Знесці куды-н. далёка.
Дзеці звалаклі граблі.
|| незак. звалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́цягам, прысл.
Разм. Цягнучы, валочачы па зямлі; волакам. Дзе на руках, дзе поцягам яны перанеслі Васіля Іванавіча ў роў. Лынькоў. Раўчук так абмялеў, што мы, параіўшыся, вырашылі цягнуць лодку поцягам па зямлі. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звалачы́, ‑лаку, ‑лачэш, ‑лачэ; ‑лачом, ‑лачаце; зак., каго-што.
Разм.
1. Цягнучы, зняць з чаго‑н., адкуль‑н. Звалачы мяшок з воза.
2. Цягнучы, перамясціць куды‑н. [Пятрусь] звалок драбіны з дарогі і, апусціўшы галаву, пайшоў дадому. Колас.
3. Сабраць, сцягнуць у адно месца. Звалачы галлё ў кучу.
4. Угаварыць, прымусіць пайсці куды‑н. — На рыбу .. [бацьку] Яўхім звалок. Кажа, у дождж ловіцца добра. Савіцкі.
5. Украсці, сцягнуць. Андрэю нельга было адыходзіць далёка, сабакі маглі пранюхаць і звалачы мяса, а ліхі чалавек — украсці аглоблі. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Цягнучы, зняць з чаго‑н. або адкуль‑н. у вялікай колькасці. Назвалакаць мяшкоў з воза.
2. Сабраць, сцягнуць у адно месца вялікую колькасць чаго‑н. Назвалакаць кучу галля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак.
1. каго-што. Валочачы, цягнучы, даставіць куды-н.
З. мяшок з бульбай у склеп.
З. за вугал.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Закрыць, зацягнуць (хмарамі, туманам і пад.).
Хмары завалаклі неба.
Бухту завалакло туманам.
|| незак. завалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і завала́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усцягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.
1. каго-што. Цягнучы, падняць наверх або з цяжкасцю ўнесці, узвезці на што-н. высокае.
У. мех на вышкі.
2. што. Надзець, апрануць з цяжкасцю або накрыцца чым-н., нацягнуць на сябе што-н. (разм.).
Ледзь ужо ўсцягнула гэту сукенку.
У. ватовую коўдру.
|| незак. усця́гваць, -аю, -аеш, -ае і усцяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сцяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Цягнучы, несучы, звалачы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Сцягаць жэрдзе ў кучу.
2. Разм. Звадзіць куды‑н. і прывесці назад. Сцягаць старога на базар.
3. Разм. Знасіць. Сцягаць сукенку за адно лета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ру́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго-што. Перамяшчаць, пхаючы ці цягнучы.
Р. воз.
2. што. Прыводзіць у рух, прымушаць дзейнічаць.
Р. пад’ёмны кран.
3. чым. Рабіць рухі, варушыць.
Р. пальцамі.
4. перан., што. Садзейнічаць развіццю чаго-н.
Р. навуку.
5. Тое, што і рухацца (у 2 знач.; разм.).
Будзем р. да вёскі.
|| наз. ру́ханне, -я, н.
|| прым. ру́хальны, -ая, -ае.
Рухальная сіла.
Рухальныя нервы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)