курэ́нь, курэня, м.

1. Абл. Будан. — Мы ўжо і курані ў лесе пабудавалі, і хлеб, які быў, пахавалі. Шчарбатаў.

2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны, Дона.

3. Гіст. Асобная часць Запарожскага войска, а таксама ваенны стан такой часці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыблука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Блукаючы, апынуцца дзе‑н. Лукаш Леўчанка.. прыблукаў сюды з Украіны і асталяваўся ў Верхані ў якасці грамадскага пастуха. Колас. Па.. [сушы] і прыблукаў да дубоў дзік, па ёй, наеўшыся жалудоў, ён пасунуўся і назад у мох. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераве́дацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Наведаць, праведаць каго‑н.; даведацца. Вельмі ж крыўдзілася на мяне маці, што я на яе забыўся і не еду нават пераведацца. Сачанка. Да мяне прыехаў пераведацца аж з Украіны былы начальнік штаба Грыша Астрамуха. Янкоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

міні́стр м. мини́стр;

Саве́т Міні́страў — Сове́т Мини́стров;

Кабіне́т Міні́страў Украі́ны — Кабине́т Мини́стров Украи́ны;

м. без партфе́ля — мини́стр без портфе́ля;

паўнамо́цны м.дип. полномо́чный мини́стр

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адзінакро́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які паходзіць ад аднаго бацькі, але ад розных маці (пра дзяцей). // Які звязаны агульнасцю паходжання (аб братэрскіх народах, дзяржавах). Над працоўнымі Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны навісла пагроза трапіць у рабства да гітлераўскай Германіі. У такіх умовах Савецкі ўрад прыняў рашэнне аб аказанні дапамогі сваім адзінакроўным братам. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

контрразве́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Спецыяльныя органы дзяржавы для процідзеяння разведцы праціўніка, для барацьбы са шпіянажам, дыверсіямі і пад. Гонкель быў немец-каланіст з Украіны, даўнішні агент нямецкай разведкі. Але год шэсць назад савецкая контрразведка парвала ўсе ніткі яго сувязей, арыштавала ўсіх, хто ведаў яго і каго ён ведаў. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папулярызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

1. Зрабіць (рабіць) папулярным, даступным што‑н. Папулярызаваць навуковыя вывады.

2. Зрабіць (рабіць) шырока вядомым, распаўсюджаным. Папулярызаваць новы метад. □ Савецкія людзі, дасягнуўшы новага поспеху, імкнуцца папулярызаваць перадавы вопыт, зрабіць яго здабыткам народа. «Беларусь». Слоўнік Вярынды прызначаўся папулярызаваць царкоўнаславянскую мову, занядбаную і незразумелую тагачаснаму насельніцтву Украіны і Беларусі. Шакун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скрыжава́цца, ‑жуецца; зак.

1. Размясціцца крыж-накрыж; перасячыся. З Палескай чыгункай якраз у Гарбылях скрыжавалася другая, якая вяла з пшанічнай Украіны ў багатую лесам Беларусь. Навуменка. Угары вецце сплялося, скрыжавалася чорна-зялёным дахам. Мележ. // перан. Пераплесціся. У вачах Гэлькі скрыжаваліся радасць і страх. Сташэўскі.

2. Спалучыцца адзін з адным у выніку скрыжавання (пра расліны, жывёлу).

3. Зрабіць уплыў адзін на аднаго ў працэсе скрыжавання (пра мовы, гаворкі).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кабіне́т м., в разн. знач. кабине́т;

к. дырэ́ктара — кабине́т дире́ктора;

фізі́чны к. — физи́ческий кабине́т;

рэнтге́наўскі к. — рентге́новский кабине́т;

сфармірава́ць к. — сформирова́ть кабине́т;

К. Міні́страў Украі́ны — Кабине́т Мини́стров Украи́ны;

ценявы́ к. — тенево́й кабине́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасачы́цца, ‑сочыцца; зак.

Паступова пранікнуць куды‑н. праз што‑н. Веснавою паводкаю праз цэментавыя шчыліны можа прасачыцца вада... Баранавых. Скупы і халодны, .. [прамень] прасачыўся ў хату праз замёрзлую шыбіну і невялічкай плямкай лёг на твар. Чарнышэвіч. // Непрыметна і паступова прабрацца, пранікнуць у глыбіню чаго‑н. [Пракапенка:] — Перш за ўсё, нам вельмі цікава, таварыш, .. як ваш узвод прасачыўся ў гэты падвал? Кулакоўскі. // перан. Разм. Пранікнуць, распаўсюдзіцца. Толькі аднаго разу прасачылася чутка, што .. [Гусак] падаўся да граніцы Заходняй Украіны. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)