давастры́ць сов. (окончить точить) доточи́ть; (карандаш и т.п. — ещё) дочини́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бала́чкі (ед. бала́чка ж.) ро́ссказни ед. нет;
◊ займа́цца ~камі — ля́сы точи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
точи́тьсяI несов., страд. (остриться) вастры́цца; (на точиле) тачы́цца; см. точи́тьI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ля́сы тачы́ць ’марна траціць час у пустых размовах’ (ТСБМ, Юрч. Фраз. 2, Касп.). Укр. ляси підпуска(ти) ’заляцацца’, рус. лясы точить (веять, разводить, подводить, сказывать, строить, строчить) ’марна траціць час у балбатні, пляткарыць’. Паводле пашырэння ў гаворках можна меркаваць аб запазычанні з рус. мовы, у якой гэта запазычанне з польск. balasy ’балясы’ < італ. balaustro ’баляса ў балюстрадзе’ (Сабалеўскі, РФВ, 66, 345; Фасмер, 2, 552). Параўн. рус. кастр. лясы‑балясы ’балбатня, леменда’, ярасл. лясы‑балясы точить ’пустасловіць’, ’жартаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Тача́ць, точа́ць ’соваць’: не точай рукі к ножу (ТС), сюды ж тачы́ць (точи́ть) ’соваць, працягваць’ (Нас.). Відаць, да прасл. *tačati ’перасоўваць, перакульваць, рухаць’, шматкратнага дзеяслова ад *točiti, гл. тачыць 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дота́чиватьII несов.
1. (кончать точить) дато́чваць;
2. (острить) даво́стрываць; (на точиле) дато́чваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замянці́ць сов.
1. нача́ть точи́ть (наждачной лопаткой);
2. перен., прост. замоло́ть; заболта́ть;
з. языко́м — замоло́ть (заболта́ть) языко́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вастры́ць несов.
1. (делать острым) точи́ть, зата́чивать, остри́ть; (карандаш и т.п. — ещё) чини́ть, очиня́ть; (бритву — ещё) пра́вить, выправля́ть;
2. перен. (делать более восприимчивым) остри́ть;
в. слых — остри́ть слух;
◊ в. зу́бы — (на каго, што) точи́ть зу́бы (на кого, что)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Баля́сы тачы́ць ’балагурыць і да т. п.’ (Нас., Шат.). Рус. точи́ть баля́сы, укр. точи́ти баля́си. У аснове фразеалагізма ляжыць баля́са ’драўляны вытачаны слупок’ (гл.). Тачы́ць бал́ясы < ’займацца непатрэбнай, ужо зробленай працай’. Гл. Фасмер, 1, 119; Шанскі, 1, Б, 29–30; Праабражэнскі, 1, 15; падрабязна Вінаградаў, РЯШ, 1941, 2, 18.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
точе́ние
1. тачэ́нне, -ння ср.;
2. (острение) вастрэ́нне, -ння ср.; (на точиле) тачэ́нне, -ння ср.; см. точи́тьI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)