свинцо́вый
1. свінцо́вы;
свинцо́вый блеск свінцо́вы блішча́к;
2. перен. (о цвете) алавя́ны;
свинцо́вые ту́чи алавя́ныя хма́ры.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
блішча́к, ‑у, м.
У выразах: жалезны блішчак, свінцовы блішчак, сярэбраны блішчак — назвы мінералаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блішча́к, -ку́ м., мин. блеск;
жале́зны (свінцо́вы) б. — желе́зный (свинцо́вый) блеск
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ку́ля, -і, мн. -і, куль, ж.
Невялікі свінцовы або стальны прадаўгаваты снарад для стральбы з ручной агнястрэльнай зброі і кулямётаў.
Трасіруючая к.
Бранябойная к.
◊
Адліваць кулі (разм.) — ілгаць, хлусіць.
Вылецець куляй (разм.) — імкліва выбегчы адкуль-н.
|| прым. кулявы́, -а́я, -о́е.
Кулявое раненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Малібдэн ’хімічны элемент, Mo’ (ТСБМ). З рус. молибден ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 89), дзе з новалац. molybdenum < лац. molybdaena ’руда, свінцовы бляск’ < ст.-грэч. μολύβδαινα ’кавалачак свінца, які чапляўся да вудачкі’ < μόλυβδος ’свінец’ (Голуб-Ліер, 320).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ку́ля, ‑і, ж.
1. Невялікі свінцовы або стальны прадаўгаваты снарад для стральбы з ручной агнястрэльнай зброі і кулямётаў. Бранябойная куля. Трасіруючая куля. □ І нада мной і над табой Гула шрапнель, свісталі кулі. Астрэйка. // Уст. Зямны шар. Зямная куля.
2. у знач. прысл. ку́ляй. Імкліва, хутка (вылеціць, скаціцца і пад.).
•••
Заліваць кулі гл. заліваць.
Пусціць (сабе) кулю ў лоб гл. пусціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыгу́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да чыгуну (у 1 знач.). Чыгуннае ліццё. Чыгунная чушка. □ Запасы ржавага жалеза — даўжэзныя прэнты, найцяжэйшыя колы, ўсялякі чыгунны лом — ляжала ўсё гэта паўз глухія сцены цэхавых карпусоў. Чорны. // Выраблены, выліты з чыгуну. Чыгунная агароджа. □ Схіліўшы цяжкую галаву на ўзорыстую спінку чыгункай лаўкі, Крысціна задрамала. Васілевіч. Ахоўнік павёў .. [Вольгу] ў барак; у пакоі, дзе палілася чыгунная печка і было душна, прадставіў тоўстаму начальніку. Шамякін. // перан. Цяжкі, цвёрды, як чыгун. А ці не так, зямлянін, ты? Было і ёсць. Свінцовы дождж. Чыгунны крок. І ўсё ж, і ўсё ж, Пакуль кароткі перадых, Адтае сэрца. Губ тваіх Не згасне спёка. Семашкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блеск м.
1. бляск, род. бля́ску м.; бліск, род. блі́ску м.;
2. перен. бляск, род. бля́ску м., бліску́часць, -ці ж.;
говори́ть с бле́ском гавары́ць бліску́ча (красамо́ўна);
3. / желе́зный, свинцо́вый блеск жале́зны, свінцо́вы блішча́к;
◊
во всём бле́ске ва ўсёй красе́ (ва ўсім бля́ску);
с бле́ском бліску́ча.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)