удушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны; зак.

1. каго (што). Павесіць (разм.).

2. каго (што). Забіць, сціснуўшы горла, задушыць (разм.).

3. перан., каго-што. Задушыць, знішчыць.

Свабоды не ў.

|| наз. удушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

звя́занасць, ‑і, ж.

Уласцівасць звязанага (у 2 знач.); адсутнасць свабоды і лёгкасці ў рухах. Звязанасць рухаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ці́на, -ы, ж.

1. Зялёныя водарасці, якія плаваюць густой масай у стаячай і малапраточнай вадзе.

2. перан. Аб тым, што засмоктвае, аблытвае, пазбаўляе волі, свабоды дзеяння.

Ц. абывацельшчыны.

|| прым. ці́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свабодалюбі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які любіць свабоду, незалежнасць, які імкнецца да свабоды, незалежнасці. Свабодалюбівыя народы. // Прасякнуты любоўю да свабоды, незалежнасці, які выражае імкненне да іх. Свабодалюбівыя погляды. Свабодалюбівыя вершы. □ Нічога, нічога, што тысячы лі Пралеглі паміж франтавой паласой, Паміж рубяжамі карэйскай зямлі І песняй свабодалюбівай маёй! Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лібералі́зм, -у, м.

1. Ідэалагічная і палітычная плынь, якая аб’ядноўвае прыхільнікаў дэмакратычных свабод і свабоды прадпрымальніцтва.

Прынцыпы лібералізму.

2. Вальнадумства.

Крытыкаваць юначы л.

3. Паблажлівасць, памяркоўнасць, патуранне.

Л. у ацэнцы ведаў.

Л. да ворага.

|| прым. лібералі́сцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фрытрэ́дэрства, ‑а, н.

Кірунак у эканамічнай тэорыі і палітыцы прамысловай буржуазіі, якому характэрна патрабаванне свабоды гандлю і неўмяшання дзяржавы ў прыватнапрадпрыемніцкую дзейнасць.

[Англ. free trade — свабодны гандаль.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчамлёткі, ‑аў; адз. няма.

1. Прыстасаванне для заціскання чаго‑н.

2. перан. Тое, што перашкаджае, скоўвае, пазбаўляе свабоды. // Бяда, нястача, цяжкае бядотнае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмакра́тыя, -і, ж.

1. Палітычны лад, заснаваны на прызнанні прынцыпаў народаўладства, свабоды і роўнасці грамадзян.

2. Прынцып арганізацыі калектыўнай дзейнасці, пры якім забяспечваецца актыўны і раўнапраўны ўдзел у ёй усіх членаў калектыву.

|| прым. дэмакраты́чны, -ая, -ае.

Д. лад.

Дэмакратычная рэспубліка.

Дэмакратычная партыя.

Дэмакратычныя пераўтварэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пу́та, -а, М пу́це, мн. -ы, пут, н.

1. Вяроўка, якой перавязваюць пярэднія ногі каню ў час пасьбы.

2. мн. Вяроўкі, рамяні і пад., якімі звязваюць рукі і ногі для пазбаўлення свабоды рухаў (уст.).

3. мн., перан. Тое, што пазбаўляе волі, прыгнятае.

Путы рабства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ціскі́, -о́ў.

1. Прыстасаванне для заціску і трымання прадмета пры яго апрацоўцы.

2. перан. Тое, што пазбаўляе свабоды дзеяння, ставіць у цяжкае, бязвыхаднае становішча.

◊

Узяць у ціскі —

1) прыгнятаючы, поўнасцю падпарадкаваць сабе;

2) пра двухбаковы ахоп войск праціўніка.

|| прым. ціско́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)