дви́жущий ру́хаючы;

дви́жущие си́лы револю́ции ру́хаючыя сі́лы рэвалю́цыі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

якабі́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.

1. Рэвалюцыянер-дэмакрат, удзельнік Вялікай французскай рэвалюцыі ў 18 ст.

2. Чалавек рэвалюцыйных перакананняў; вальнадумец (уст.).

|| прым. якабі́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

контррэвалюцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Варожы рэвалюцыі, накіраваны супраць рэвалюцыі. Контррэвалюцыйны мяцеж. Контррэвалюцыйныя сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салда́т, -а, М -да́це, мн. -ы, -да́т, м.

1. Радавы ваеннаслужачы сухапутнага войска, а таксама ваеннаслужачы наогул.

С. музычнага ўзвода.

2. перан. Ваенны чалавек, воін.

Мой тата — стары с.

С. рэвалюцыі (той, хто прысвяціў сваё жыццё справе рэвалюцыі; высок.).

○

Лясныя салдаты — партызаны.

|| памянш. салда́цік, -а, мн. -і, -аў, м.

Скакаць у ваду салдацікам (прысл.; стоячы, у стаячым становішчы). Алавяны с. (дзіцячая цацка — фігурка салдата).

|| прым. салда́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

багадзе́льня, -і, мн. -і, -лень і -льняў, ж.

1. Да рэвалюцыі: прытулак для бяздомных, старых, інвалідаў.

2. перан. Пра арганізацыю ці ўстанову, дзе людзі бяздзейнічаюць, дрэнна працуюць (разм., іран.).

Развялі багадзельню.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

МОПР ист. (Міжнаро́дная арганіза́цыя дапамо́гі барацьбіта́м рэвалю́цыі) МОПР (Междунаро́дная организа́ция по́мощи борца́м револю́ции)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Апо́весць. Укр. оповість, польск. opowieść (powieść ужываецца ў знач. ’раман’). Замацавалася да Кастрычніцкай рэвалюцыі (Красней, Веснік БДУ, 1969, 1, 61) пад польскім уплывам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дыктату́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

Нічым не абмежаваная дзяржаўная ўлада, якая апіраецца на сілу пануючага класа.

○

Дыктатура пралетарыяту — улада рабочага класа, якая ўсталявалася ў Расіі пасля 1917 г. ў выніку сацыялістычнай рэвалюцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыва́т-дацэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

У вышэйшых навучальных установах да рэвалюцыі: пазаштатны выкладчык, роўны па званні дацэнту, а таксама асоба, якая мела гэта званне.

|| прым. прыва́т-дацэ́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэвалюцы́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да рэвалюцыі, звязаны з ёю. Рэвалюцыйнае свята. Рэвалюцыйныя песні. Рэвалюцыйны сцяг. // Які стаіць на баку рэвалюцыі, прасякнуты духам рэвалюцыі, яе ідэямі. Рэвалюцыйны клас. Рэвалюцыйны пісьменнік. // Накіраваны на ажыццяўленне рэвалюцыі. Рэвалюцыйная барацьба. Рэвалюцыйны рух. // Устаноўлены рэвалюцыяй, у выніку рэвалюцыі. Рэвалюцыйная дыктатура рабочага класа. Рэвалюцыйны ўрад.

2. Які ўносіць карэнныя змены, пераўтварэнні ў якую‑н. галіну (навуку, тэхніку, мастацтва). Рэвалюцыйныя пераўтварэнні ў тэхніцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)